Η εξέλιξη του πάθους
zoom in
Προσθήκη στα αγαπημένα

Η εξέλιξη του πάθους

Από τον Αισχύλο στον Ευριπίδη

Jacqueline De Romilly

Πρόκειται για μια μελέτη σύγκρισης ορισμένων σκηνών πάθους, όπως αυτό εξελίσσεται στο τραγικό θέατρο. Κυρίως το θέατρο του Αισχύλου και του Ευριπίδη, και όχι τόσο του Σοφοκλή, ο οποίος απέφευγε τα μεγάλα σκηνικά τεχνάσματα. Μέσα από αυτή τη σύγκριση διαφαίνεται η πορεία της ίδιας της δομής σκέψης και φιλοσοφίας, την εποχή του κάθε ποιητή. Από τον Αισχύλο ως τους επερχόμενους βλέπουμε να εξαφανίζεται το είδος της μεγαλοπρεπούς ενορχήστρωσης, που αναμειγνύει τις ανθρώπινες ενέργειες με την επέμβαση των θεών: ο Αισχύλος ενδιαφέρεται κυρίως για τη σύγκρουση, τη δράση, την ένταση του άγχους, όπου αναδεικνύονται δυνάμεις ανώτερες από τον άνθρωπο, ενώ οι ατομικοί χαρακτήρες, τα πάθη των οποίων αποτελούν δραματικά κίνητρα και οι οδύνες τους κίνητρα πάθους, με αποτέλεσμα ο ψυχολογικός αντίκτυπος να προηγείται της δράσης. Και οι δύο αναζητούν συγκλονιστικές εντυπώσεις, αλλά έχουμε διαφορετικούς κόσμους: όσα στον Αισχύλο τείνουν να εκφράσουν το φόβο και την αγωνία, του Ευριπίδη γίνονται ευκαιρία να εκφράσει την οδύνη. Προνόμιο του Σοφοκλή είναι η ανάμειξη του σωματικού πόνου με τον ψυχικό. Οι σκηνές πάθους οφείλονται στις απότομες εκπλήξεις, που ο άνθρωπος υποφέρει ολομόναχος, χωρίς όμως να διαφαίνεται αδυναμία ή εγκατάλειψη. Από την αισχύλεια θεολογία και την ερμηνεία της δοκιμασίας που έδινε η σοφόκλεια ευλάβεια, φτάνουμε στον κόσμο της γενιάς του Ευριπίδη. Όπου ο άνθρωπος υπερηφανεύεται για τις δυνάμεις του. Αλλά το τραγικό παραμένει, αν και τα τραγικά γεγονότα αποδίδονται πλέον στην τύχη ή στα πάθη. Εμποτισμένο με το πνεύμα των σοφιστών, το θέατρο του Ευριπίδη φέρνει το νέο μήνυμα: ότι στην ανθρώπινη δυστυχία δεν μετράνε παρά τα προσωπικά συναισθήματα. Και ο οίκτος υπερέχει του φόβου.


[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]

Jacqueline De Romilly

Jacqueline De Romilly (Συγγραφέας)

Η Jacqueline de Romilly (1913 - 2010) υπήρξε μια εξέχουσα ελληνίστρια της εποχής μας με διεθνή αναγνώριση. Ανάλωσε τη ζωή της στη μελέτη της αρχαίας ελληνικής γραμματείας. Καρπός αυτής της αφοσίωσης είναι περισσότερα από είκοσι βιβλία για τα μεγάλα κλασικά κείμενα, το αρχαίο θέατρο και τους τραγικούς, τον Όμηρο και τους σοφιστές, τα προβλήματα της ελληνικής δημοκρατίας, τον ανθρωπισμό στην ελληνική σκέψη και την εξέλιξη του νόμου στα κλασικά κείμενα. Το κύριο όμως αντικείμενο των μελετών της ήταν ο Θουκυδίδης, στον οποίον, εκτός από τη μετάφραση του έργου του, αφιέρωσε πολλές μελέτες, οι οποίες την ανέδειξαν σε διεθνές επίπεδο. Η ζωή της ήταν μια αδιάκοπη σειρά συγγραφής και διδασκαλίας. Ήταν ομότιμη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου της Σορβόννης και επί σειρά ετών, υπήρξε η πρώτη γυναίκα που δίδαξε στο College de France. Έγινε μέλος της Academie des Inscriptions et Belles Lettres. Επιστέγασμα όλων, η εκλογή της, το 1989, στη Γαλλική Ακαδημία. Η αδιάκοπη προσφορά της στα ελληνικά γράμματα αναγνωρίστηκε με την εκλογή της στην Ακαδημία Αθηνών. Τιμήθηκε με το Βραβείο Ωνάση 1995 και, σε ειδική τελετή, ονομάστηκε δημότης Αθηναίων. Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 1995 με προεδρικό διάταγμα η Jacqueline de Romilly πολιτογραφήθηκε Ελληνίδα. Πέθανε στις 19 Δεκεμβρίου 2010, σε ηλικία 97 ετών. Η Ελέν Καρέρ ντ΄ Ενκός, ισόβια γραμματέας της Γαλλικής Ακαδημίας, δήλωσε για το θάνατό της: "Είναι μια μεγάλη απώλεια για τη χώρα μας. Ήταν μια γυναίκα που αφιέρωσε όλη τη ζωή της στην ελληνική γλώσσα και τον ελληνικό πολιτισμό γιατί θεωρούσε ότι ήταν μια εκπαίδευση στην κατανόηση της ελευθερίας του ατόμου, στην προσήλωση στη δημοκρατία". Επίσης, ο πρωθυπουργός κ. Γιώργος Παπανδρέου έκανε την εξής δήλωση: "Η Jacqueline de Romilly αγάπησε την Ελλάδα. Η προσφορά της στον Ελληνισμό αλλά και στην παγκόσμια διανόηση ήταν μεγάλη. Με τη μελέτη, την ακούραστη έρευνα, τη συγγραφή και διδασκαλία της ιστορίας του κλασικού μας πολιτισμού και ιδιαιτέρως της ελληνικής γλώσσας τίμησε την ελληνική σκέψη. [...] Η απώλεια της είναι μεγάλη για την πατρίδα μας όπως και για την Γαλλία, όπου επίσης ήταν Ακαδημαϊκός."
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Κατερίνα Μηλιαρέση (Μεταφραστής)


Αθηνά - Μπάμπη Αθανασίου (Μεταφραστής)


Εκδότης:
Τόπος Έκδοσης:
Αθήνα
Τόμος:
1
Δέσιμο:
Χαρτόδετο
Σελίδες:
165
Διαστάσεις:
24x17
Βάρος:
0.357 κιλά

Αξιολογήσεις

Γράψε μια αξιολόγηση