Η δημόσια ιστορία ως συγκρουσιακό θέμα:
zoom in
Προσθήκη στα αγαπημένα

Η δημόσια ιστορία ως συγκρουσιακό θέμα:

Το ολοκαύτωμα των Ελλήνων Εβραίων στο διαδίκτυο

Ξένια Ελευθερίου

25.00€ -10% 22.50€

Οι περισσότεροι θεωρούν ότι η κοι­νωνία σήμερα γνωρίζει πολλά για το Ολοκαύτωμα. Η αλή­θεια είναι, βέβαια, όπως επιβεβαιώνει και το συγκεκριμένο βιβλίο, ότι ο κόσμος γνωρίζει ελάχιστα, αφού πολύ συχνά έχει την τάση να μεταφράζει τα γεγονότα με βάση τη δική του πολιτική και εθνική λογική, γεγονός που τον αποτρέπει να κατανοεί την πραγματικότητα. Σήμερα πληθαίνουν οι τόποι μνήμης, οι ημέρες μνήμης, οι λογής λογής εκδηλώσεις γύρω από τη γενοκτονία. Πληθαίνουν, όμως, και οι αρνητές του Ολοκαυτώματος. Και αναρωτιέμαι πώς μπορούν να προσλάβουν οι νεότερες γενιές τα σχετικά με τη Σοά. Μπορεί, μ’ άλλα λόγια, να επικρατήσει ο κίνδυνος διαγραφής της μνή­μης ή θα κερδίσει τελικά η κοινή λογική που πρεσβεύει ότι από τη στιγμή που ο θύτης, η Γερμανία δηλαδή, έχει, κατ’ επανάληψη, παραδεχθεί τα εγκλήματα που διέπραξε ποιος ο λόγος να αμφισβητείται η τετελεσμένη πραγματικότητα;

Αξιολογώντας, ωστόσο, τη σημερινή αμφισβήτηση για την εβραϊκή γενοκτονία αναρωτιόμαστε αν πήγαν στράφι οι δεκαε­τίες του ’80 και του ’90. Τόσα βιβλία, τόσα συνέδρια, τόσες ταινίες που αναπαρέστησαν το δράμα και έσπασαν τα ταμεία. Τότε το παγκόσμιο ενδιαφέρον κορυφώθηκε, οι κοινωνίες της Ευρώπης πάλευαν, θαρρείς, να επουλώσουν το ανοιχτό τραύμα.

Διαβάζοντας το βιβλίο της Ξένιας Ελευθερίου, το οποίο έχει γραφτεί με απόλυτη επιστημονική νηφαλιότητα, αναλογίστηκα πως όσο χάνονται οι μάρτυρες του μεγαλύτερου εγκλή­ματος που συντελέστηκε ποτέ στην ανθρωπότητα, τόσο δυ­ναμώνει η φωνή των άλλων, που διαρκώς πυκνώνουν, των άλλων που υψώνουν την φωνή τους και αμφισβητούν. Φαί­νεται πως τα πάντα μπορεί να σκυλευτούν, ακόμη κι η μνήμη όσων υπέφεραν. Γιατί, πώς αλλιώς, μπορεί να ερμηνεύσει κανείς το φαινόμενο της συνεχούς αναβίωσης του νεοναζι­σμού και, κυρίως, της ανοχής των κοινωνιών απέναντί του;

Τα στοιχεία που φέρνει στο φως αυτή η μελέτη αποδεικνύουν ότι αυτή η ιστορία δεν αφορά μόνο Εβραίους ούτε μόνο Γερμανούς, αφορά συνολικά ανθρώπους. Είναι ένα μεγάλο μάθημα για το πού μπορεί να οδηγηθεί κανείς από τα ολοκληρωτικά καθεστώτα, αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η εβραϊκή γενοκτονία είναι τελικά οικουμενική. Σε μια περίοδο αυξημένης ξενοφοβίας τα διδάγματα του Ολο­καυτώματος εμφανίζονται πιο επίκαιρα από ποτέ. Σήμερα, που τα διακυβεύματα της μνήμης είναι μεγάλα, το ζητούμε­νο είναι να παραμείνει ζωντανό το δίδαγμα και όχι (μόνο) το πένθος του Ολοκαυτώματος.

Βέβαια κάτι τέτοιο κάθε άλλο παρά εύκολο είναι, τη στιγ­μή που καθημερινά πέφτουν τόνοι «λάσπης», αφού κυρι­αρχεί απόλυτα η συνωμοσιολογία και βασιλεύει η αντίληψη ότι πίσω από κάθε συμφορά που καταδυναστεύει τη χώ­ρα, για να μην πω τον πλανήτη, κρύβονται πάντα οι Εβραίοι και η υποτιθέμενη νέα τάξη πραγμάτων που εκπροσωπούν. Φαίνεται τελικά ότι την εικόνα που μια κοινωνία έχει για το παρελθόν της δεν τη διαμορφώνουν οι ακαδημαϊκοί ιστορι­κοί. Πολύ μεγαλύτερη επιρροή, έχουν σήμερα τα μέσα ενη­μέρωσης, το διαδίκτυο, αλλά και τα πολιτικά κόμματα.

Το βιβλίο της Ξένιας Ελευθερίου μας κάνει να σκεφτούμε ότι πολλές φορές η ιστορία αναθεωρείται αλλά σίγουρα δεν ξαναγράφεται, για να εξυπηρετήσει συγκεκριμένους ιδεολο­γικούς σκοπούς και πολιτικά συμφέροντα. Οφείλουμε, να αφουγκραστούμε, να ακούσουμε και να επικεντρώσουμε το βλέμμα μας στο κάθε τι, που οι προηγούμενες γενιές δεν ­θέλησαν να στρέψουν την προσοχή τους. Να εμβαθύνουμε, τελικά, στην αναγνώριση της άγνοιάς μας και στον παρα­λογισμό της λογικής μας που υπαγορεύει την άρνηση του άλλου και του βαθύτερου εαυτού μας. Είμαι απόλυτα σί­γουρος πως η κυκλοφορία του βιβλίου θα προκαλέσει συ­ζητήσεις, γιατί θίγει την παράμετρο της πληροφόρησης, την πιο καίρια συνιστώσα της εποχής μας, η οποία, ειδικά γύρω από τα ζητήματα που απασχολούν την Ελευθερίου, μπορεί να θεωρούνται από πολλούς ανάξια λόγου, αλλά, δυστυ­χώς, πολλοί είναι έτοιμοι να τα υιοθετήσουν και κυρίως είναι πρόθυμοι να τα αναπαραγάγουν. Ο«θόρυβος» τέτοιων δη­μοσιευμάτων καθιστά την πληροφορία εύκολα προσβάσιμη στο μέσο χρήστη, μια και αναγνωρίζεται ως αληθές μόνο ό,τι αναδεικνύει κάποια συνωμοσιολογική ερμηνεία του οικονο­μικού και πολιτικού σκηνικού. Και κάπως έτσι διαμορφώ­νεται ένας εχθρός, συνήθως προαιώνιος και τρομερός, βά­σει του οποίου ορίζεται μια ταυτότητα ή προσδιορίζεται ένα εμπόδιο που πρέπει να καταστραφεί. Και κάπως έτσι ανθίζει ο εθνικισμός ο οποίος εδράζεται στο μίσος και στη συνωμο­σιολογία. Άτομα που μπορεί να έχουν άλλη θρησκεία, άλλο χρώμα, άλλη ιδεολογία εκφεύγουν από αυτό που η «πλει­οψηφία» θεωρεί κανονικό. Το μόνο που μένει σε εμάς είναι να παίρνουμε ξεκάθαρη θέση απέναντι σ’ αυτή τη λαίλαπα. Η μνήμη των νεκρών είναι πιο δυνατή, ο ανθρώπινος πολιτι­σμός επιβάλλεται να επικρατήσει της βαρβαρότητας.

(από τον Πρόλογο του Λέοντα Ναρ)

Ξένια Ελευθερίου

Ξένια Ελευθερίου (Συγγραφέας)

H Ξένια Ελευθερίου γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη το 1987. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης στο Τμήμα Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής. Έλαβε με άριστα στο ίδιο Τμήμα του Α.Π.Θ. μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης στη Διδακτική Μεθοδολογία. Για την μεταπτυχιακή της έρευνα με τίτλο: "Η δημόσια ιστορία ως συγκρουσιακό θέμα: Το Ολοκαύτωμα των Ελλήνων Εβραίων στο διαδίκτυο" έλαβε το 2019 την Υποτροφία της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης, "Αλμπέρτος Ναρ". Από την άνοιξη του 2018 συνεργάζεται με τον Έφορο του Εβραϊκού Μουσείου Θεσσαλονίκης, Δρ. Ευάγγελο Χεκίμογλου, για τη διεξαγωγή των εκπαιδευτικών σεμιναρίων του Εβραϊκού Μουσείου Θεσσαλονίκης. Οργανώνει διδακτικά σενάρια των θεμάτων της τοπικής ιστορίας που παρουσιάζονται στους εκπαιδευτικούς. Το 2018 οργάνωσε και παρουσίασε επιμορφωτικό σεμινάριο εκπαιδευτικών στον ιστορικό Σύλλογο Αποφοίτων της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. "Φιλόλογος" με τον τίτλο: "Διδάσκοντας τοπική ιστορία. Η Θεσσαλονίκη στο Μεγάλο Πόλεμο: βιώνοντας την εκατονταετηρίδα". Στον "Φιλόλογο" έχει πραγματοποιήσει ομιλίες παρουσιάζοντας ταινίες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως ιστορικές πηγές και να αξιοποιηθούν παιδαγωγικά (π.χ. "Η θυσία του Κόρτσακ" του Andrzej Wajda). Έχει συμμετάσχει σε διεθνή και πανελλήνια συνέδρια, ημερίδες και επιμορφωτικά σεμινάρια με εργασίες που αφορούσαν κυρίως τη διδακτική προσέγγιση της τοπικής ιστορίας, την εξέταση της δημόσιας ιστορίας του τραυματικού θέματος του Ολοκαυτώματος, τον αντισημιτισμό της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας, την εβραϊκή ιστορία. Έχει συγγράψει άρθρα σε επιστημονικούς τόμους συνεδρίων, σε επιστημονικά περιοδικά, όπως και σε εφημερίδες με αφορμή βιβλιοκριτικές. Για τρία ακαδημαϊκά έτη ήταν υπεύθυνη για την πρακτική άσκηση των φοιτητών του Τμήματος της Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. στο μάθημα της "Διδακτικής Μεθοδολογίας του μαθήματος της Ιστορίας στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση", με διδάσκοντα τον Κοσμήτορα, Καθηγητή Δημήτρη Κ. Μαυροσκούφη.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Εκδότης:
Τόπος Έκδοσης:
Αθήνα
Τόμος:
1
Δέσιμο:
Χαρτόδετο
Σελίδες:
524
Διαστάσεις:
23.5x14
Βάρος:
0.894 κιλά

Αξιολογήσεις

Γράψε μια αξιολόγηση