Το βιβλίο του Κώστα Φουντανόπουλου δεν αναφέρεται µόνο σε µια εργατική εποποιία, όπως ήταν το εργατικό κίνηµα της Θεσσαλονίκης, από τον καιρό της Φεντερασιόν έως την εξέγερση του Μάη του `36. Την αναλύει σε βάθος, τεκµηριωµένα και προπαντός µε τα ερωτήµατα της σύγχρονης κοινωνικής ιστορίας. Από πού προήλθε και πώς σχηµατίστηκε ο εργατικός πληθυσµός της Θεσσαλονίκης; Πώς συσχετίστηκε µε τη βιοτεχνία και τη βιοµηχανία της πόλης; Ποιο ήταν το βάρος των πολιτισµικών και νοοτροπιακών παραδόσεων και πώς επηρέασαν τις αντιλήψεις των εργατών για τον εαυτό τους και την εργασία τους; Πώς οι σχέσεις ανάµεσα στα δύο φύλα χρησιµοποιήθηκαν ή τροποποιήθηκαν πίσω από τους τοίχους των εργοστασίων; Πώς σχηµατίστηκαν οι όροι της συλλογικής δράσης των εργατών; Γιατί απεργούσαν και πώς διατύπωναν τα αιτήµατά τους; Τι σηµαίνει εργατικό κίνηµα και πώς άλλαξε κατά την περίοδο αυτή; Πώς συναρθρώθηκε µε την πολιτική; Τι σηµαίνει εργατική τάξη στην Ελλάδα του Μεσοπολέµου;
Η µελέτη αυτή αποτελεί µια ουσιαστική συµβολή στην κοινωνική ιστορία της Θεσσαλονίκης, αλλά περιέχει και µια µεθοδολογική πρόταση για την ανάλυση των εργασιακών σχέσεων και του εργατικού κινήµατος µε ευρύτερη σηµασία. Προσφέρει ερεθίσµατα και σκέψεις για το παρόν της εργασίας και του εργατικού κινήµατος, θέτοντας ερωτήσεις εκεί όπου οι απαντήσεις δεν πρέπει να θεωρούνται πλέον αυτονόητες. Μια µελέτη κοινωνικής ιστορίας µε θεωρητικό έρµα.
Αντώνης Λιάκος