Δον Κιχώτης
zoom in

Ο ΧΑΡΙΣΜΑΤΙΚΟΣ ΙΠΠΟΤΗΣ ΔΟΝ ΚΙΧΩΤΗΣ ΝΤΕ ΛΑ ΜΑΝΤΣΑ
Αυτό που ώθησε τον Θερβάντες να γράψει τον Δον Κιχώτη ήταν, αφενός, η βαθιά και πλατιά γνωριμία του με τη ζωή, κι αφετέρου, η πίστη του πως η λογοτεχνία δεν είναι κάτι για να περνάει η ώρα, παρά κάτι που πρέπει να διδάσκει και να τονώνει τους ανθρώπους, ώστε και αυτοί να τα βγάζουν πέρα με τις δυσκολίες της ζωής, ακολουθώντας σωστούς και ηθικούς τρόπους, και τους συνανθρώπους τους να βοηθάν για τον ίδιο σκοπό.
Εύλογο λοιπόν ήταν να γράφει ένα έργο με το οποίο να καυτηριάζει την αντίληψη που υπήρχε εκείνο τον καιρό πως η λογοτεχνία δεν έχει άλλο προορισμό απ` το να ψυχαγωγεί και να διασκεδάζει τον κόσμο, όπως ένα τραγούδι ή ένας χορός ή ένα ποτήρι κρασί. Εξ ου κι η μεγάλη διάδοση των βιβλίων της ιπποσύνης, που σ` όλο σχεδόν το 16ο αιώνα κυριαρχούσαν στο αναγνωστικό και το ακροαστικό κοινό. Και λέμε `ακροαστικό`, διότι η μεγάλη μάζα των ανθρώπων ήταν τότε αγράμματοι, κι ο πολύς κόσμος επικοινωνούσε μ` ένα ποίημα ή ένα αφήγημα ακούγοντας να το απαγγέλλουν ή να το διαβάζουν άλλοι, απολαμβάνοντάς το με τον ίδιο περίπου τρόπο που απολάμβανε μια θεατρική παράσταση, που εκείνο τον καιρό ήταν περισσότερο ακρόαμα και λιγότερο θέαμα, αφού και σκηνικά δεν υπήρχαν και οι ηθοποιοί κινούνταν ελάχιστα, αν όχι καθόλου, πάνω στη σκηνή.
Κι επειδή και οι ιστορίες και οι ήρωες των βιβλίων της ιπποσύνης ήταν κάτι το οικείο στο ευρύ κοινό, αναγνωστικό ή ακροαστικό, χρησιμοποίησε τα ίδια μέσα μ` εκείνα, δηλαδή ένα ζευγάρι ιππότη και συνοδού ασπιδοκράτη, που, όπως στα βιβλία της ιπποσύνης, περιφέρεται εδώ κι εκεί, σε μακρινές συνήθως αποστάσεις, και για να κυνηγήσει περιπέτειες, αλλά και για να πολεμήσει την κακία και την αδικία στον κόσμο. Με μία όμως σημαντική διαφορά: ενώ στα βιβλία της ιπποσύνης μια τέτοια περιπέτεια θεωρούνταν εύλογη και φυσική, άσχετο αν στην πραγματικότητα δεν συνέβαινε ποτέ, ο Θερβάν-τες αισθάνεται την ανάγκη να την δικαιολογήσει, παρουσιάζοντας για ιππότη έναν τρελό, ή έστω μισότρελο, που του `χει στρίψει το μυαλό απ` τα πολλά διαβάσματα και μάλιστα βιβλίων της ιπποσύνης, και για ασπιδοκράτη συνοδό του έναν χαζό, τόσο ώστε να πιστεύει αυτό που του λέει τ` αφεντικό του, ότι δηλαδή σύντομα θα κατακτήσει ένα νησί στο οποίο θα βάλει αυτόν, δηλαδή το συνοδό, για κυβερνήτη. Κι εδώ που τα λέμε δεν υπάρχει πιο φυσικό κίνητρο για οποιαδήποτε ανθρώπινη ενέργεια, ιδίως αν ο άνθρωπος είναι χαζός, απ` το συμφέρον.
Μ` αυτές λοιπόν τις προϋποθέσεις παύει να `ναι συμβατικό το ζευγάρι δον Κιχώτη - Σάντσο, κι ο αναγνώστης ή ο ακροατής παρακολουθεί τις περιπέτειές τους σαν κάτι το πιθανό, άρα συναρπαστικό κι ενδιαφέρον. Εύλογες και πιθανές βλέπει επίσης ο αναγνώστης ή ο ακροατής τις παραισθήσεις του δον Κιχώτη, που ορμάει με προτεταμένο δόρυ ή ξεγυμνωμένο σπαθί καταπάνω στον πιο ειρηνικό συναπαντητή του, νομίζοντάς τον για κάποιο γίγαντα ή κάποιο τέρας της φύσεως, κι ας προσπαθεί να τον αποτρέψει ο Σάντσο, που μπορεί να `ναι χαζός, δεν έχει όμως τις παραισθήσεις ενός τρελού.
Εκείνο ωστόσο που έχει την πιο μεγάλη αξία στο πεζογράφημα του Θερβάν-τες είναι οι αναρίθμητοι κι ατέλειωτοι διάλογοι ανάμεσα στον δον Κιχώτη και τον Σάντσο, τον ιππότη και τον ασπιδοκράτη του, τ` αφεντικό και τον υπηρέτη· όχι βέβαια όταν οδεύουν ο ένας πίσω απ` τον άλλον, ο δον Κιχώτης πάνω στ` οκνό του άλογο κι ο Σάντσο πάνω στο γάιδαρό του, αλλά όταν κάθονται, είτε για να ξεκουραστούν, είτε για να περάσουν κάπου τη νύχτα τους. Τότε ο δον Κιχώτης γίνεται ο συνετότερος των ανθρώπων, ενώ ο λόγος του είναι γεμάτος γνώσεις και πείρα ζωής. Απ` την άλλη μεριά παύει να `ναι χαζός κι ο Σάντσο, αντίθετα μάλιστα: λέει πράγματα γεμάτα λαϊκή σοφία και τόσο συναρπαστικά μερικές φορές, που αφήνουν ενεό από θαυμασμό και το ίδιο τ` αφεντικό του. [...]


[Απόσπασμα από το κείμενο της εισαγωγής της έκδοσης]

Salvador Dali

Salvador Dali (Εικονογράφος)

Ο Σαλβαντόρ Νταλί γεννήθηκε στις 11 Μαίου 1904 στη μικρή πόλη Figueras της Καταλωνίας. Ο Νταλί πέρασε την παιδική του ηλικία στο Figueras καθώς και στo εξοχικό σπίτι της οικογένειας Νταλί κοντά στο ψαράδικο χωριό Cadaques, όπου οι γονείς του έχτισαν το πρώτο του στούντιο. Τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια θα επηρεάσουν σημαντικά την κατοπινή του εξέλιξη. Ο Νταλί αγάπησε με πάθος τα τοπία της νεότητάς του, τα μελαγχολικά αυτά τοπία που συναντάμε σαν άμεση παρουσία στους πίνακες του. Η σχέση του Σαλβαδόρ με την οικογένεια του ήταν καθοριστικής σημασίας για τη διαμόρφωση της καλλιτεχνικής του προσωπικότητας. Η καλλιτεχνική του δεινότητα άρχισε να διαμορφώνεται στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Μαδρίτης και κάτω από την επίδραση της Ιταλικής Μεταφυσικής Σχολής. Εκείνη την εποχή, o Νταλί θα ζωγραφίσει τα πρώτα του κυβιστικά έργα. Σύντομα η Ακαδημία θα του φανεί πολύ συντηρητική. Το κίνημα του ιμπρεσιονισμού και οι νέες αναζητήσεις θα τον οδηγήσουν σε άλλους χώρους, εκεί όπου θα συνδεθεί με όλους τους επαναστάτες δημιουργούς της εποχής: Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, Λουί Μπουνιουέλ, Πέντρο Γκαρθίας, Ευγένιο Μοντέζ και Ραφαέλ Μπαράντες. Αυτή η πρώτη περίοδος, γνωστή ως «πρώιμη περίοδος», περιλαμβάνει έργα που ανήκουν σε διάφορα καλλιτεχνικά στυλ: ιμπρεσσιονιστικά, κυβιστικά , ακαδημαϊκές μελέτες και ρεαλιστικές εργασίες πάνω στο γερμανικό Μπαρόκ. Σουρρεαλιστική περίοδος (1929-40) Το 1929, ο Νταλί γίνεται δεκτός στην ομάδα των σουρεαλιστών, της οποίας ηγείτο ο Αντρέ Μπρετόν. Εκείνη τη χρονιά ο Νταλί γνωρίζει τη Γκαλά Ελυάρ, την τότε σύζυγο του ποιητή Πωλ Ελυάρ, η οποία γίνεται η μούσα του, πηγή έμπνευσης που ενσαρκώνει γι΄ αυτόν τα πάντα. Σύντομα ο Νταλί γίνεται ένας ηγέτης του σουρεαλιστικού κινήματος, το οποίο υποστήριζε τη σημασία του υποσυνειδήτου και της ελεύθερης έκφρασης της φαντασίας, όπως εκφράζεται στα όνειρα, ελεύθερη από τον έλεγχο κάθε λογικής αιτιότητας. Το έργο του «Η αντίσταση της μνήμης» εξακολουθεί να είναι ένα από τα πιο φημισμένα σουρεαλιστικά έργα. Ωστόσο, γύρω στα μέσα της δεκαετίας του ΄30, οι σχέσεις του Νταλί με τους σουρεαλιστές άρχισαν να χαλάνε- έστω κι αν ο Νταλί πήρε μέρος στη Διεθνή Σουρεαλιστική Έκθεση του Παρισιού- και από το 1939 διακόπηκαν οριστικά Οι λόγοι αυτής της αμοιβαίας αποξένωσης ήταν ότι, παρά την απόλυτη σύμπτωση ενδιαφερόντων σε ορισμένα σημεία (την υιοθέτηση των απόψεων του Φρόυντ κι ορισμένων πλευρών της ψυχαναλυτικής θεωρίας, καθώς και την πίστη στο ελεύθερο παιχνίδι της άλογης φαντασίας) οπωσδήποτε υπήρχαν από την αρχή σημεία διαφωνίας. Ο Νταλί πάντα αδιαφορούσε για τους πολιτικούς στόχους των σουρεαλιστών. Επίσης, ο ίδιος ο Νταλί άλλαξε σημαντικά στη διάρκεια της δεκαετίας του ΄30, κινούμενος προς ένα νέο στυλ, που έγινε γνωστό ως «κλασική περίοδος» Από το 1941 Νταλί αφήνει πίσω το σουρεαλιστικό του στυλ, για μία πιο παγκόσμια καλλιτεχνική δήλωση.Tο ενδιαφέρον του μετατοπίζεται από την προσωπική παρατήρηση σε παγκόσμια θέματα, και συναρπάζεται από τη θρησκεία και τη σύγχρονη επιστήμη. Ο Νταλί στρέφεται στην Κλασική και την Αναγεννησιακή τέχνη για να εμπνευστεί, ενώ προσμένει με χαρά τις επιστημονικές ανακαλύψεις που έρχονται στο φως τη δεκαετία του ΄50. Ήθελε να είναι ο εκπρόσωπος της ατομικής εποχής, να ενώσει τις ανακαλύψεις της μοντέρνας επιστήμης με τη θρησκεία και το μυστικισμό. Στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Νταλί και η Γκαλά εγκαταστάθηκαν στις ΗΠΑ.Η περίοδος αυτή ήταν πολύ σημαντική για τον καλλιτέχνη. Εδώ ο Νταλί άρχισε να ζωγραφίζει μία σειρά από πορτραίτα της κοινωνικής ζωής. Το 1941 γράφει την αυτοβιογραφία του «Η Μυστική Ζωή του Σαλβαντόρ Νταλί». Καθώς ο Νταλί απομακρύνθηκε από το σουρεαλισμό στη διάρκεια της κλασικής του περιόδου, άρχισε να ζωγραφίζει τις σειρές έργων που περιλαμβάνουν σύγχρονα γεγονότα, την ισπανική του κληρονομιά, επιστημονικά, ιστορικά και θρησκευτικά θέματα. Ανάμεσα στα πιο γνωστά από αυτά είναι: «Το Γεωπολιτικό Παιδί παρακολουθώντας τη γέννηση του Νέου Ανθρώπου», «Η ανακάλυψη της Αμερικής από το Χριστόφορο Κολόμβο» και «ο Παραισθησιογόνος Ταυρομάχος», που βρίσκονται στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης. Το 1974, ο Νταλί εγκ

Miguel de Cervantes Saavedra

Miguel de Cervantes Saavedra (Συγγραφέας)

Γεννήθηκε στην Μαδρίτη το 1547. Θεωρείται ο κορυφαίος "μυθιστοριογράφος" των σύγχρονων εποχών, πατέρας του μυθιστορήματος. Ήταν στρατιωτικός καριέρας και πολέμησε στη ναυμαχία της Ναυπάκτου (1571), όπου τραυματίστηκε και έκτοτε είχε αναπηρία στο αριστερό χέρι, οπότε αναγκάστηκε "να δοξάσει το άλλο χέρι", όπως έλεγε ο ίδιος. Το 1575 ο Θερβάντες αιχμαλωτίστηκε από Τούρκους κουρσάρους και πουλήθηκε ως σκλάβος στο Αλγέρι. Επιστρέφοντας στην Ισπανία, έζησε δυστυχισμένος, μεταξύ φτώχειας και φυλακής. Το σημαντικότερο έργο του "Ο Δον Κιχώτης", το οποίο έγραψε στα χρόνια 1605-1615, είναι ένα από τα σημαντικότερα μυθιστορήματα και αποτελεί σταθμό της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Πέθανε το 1616. Αλλά έργα του είναι: "Η Γαλάτεια" (1585), "Οι παραδειγματικές νουβέλες" (1613), το ποίημα "Το ταξίδι στο Πορνάζο" κ.α.


Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Ηλίας Ματθαίου (Μεταφραστής)


Εκδότης:
Τόπος Έκδοσης:
Αθήνα
Τόμος:
1 από 2
Δέσιμο:
Χαρτόδετο
Σελίδες:
550
Διαστάσεις:
24x17
Βάρος:
0.952 κιλά

Αξιολογήσεις

Γράψε μια αξιολόγηση