Αρχαία ελληνική γραμματολογία
zoom in
Προσθήκη στα αγαπημένα

Αρχαία ελληνική γραμματολογία

Φάνης Ι. Κακριδής

Η σύνταξη αρχαία ελληνικής γραμματολογίας προορισμένης για το Γυμνάσιο αποτελεί εκπαιδευτική πρόκληση, στον βαθμό μάλιστα που υπόσχεται ανανέωση κριτηρίων και στόχων. Σε αυτή την υπόσχεση ανταποκρίθηκε ο Φάνης Κακριδής και τη μετέφρασε σε συντελεσμένο έργο συντακτικής και συνθετικής αρτιότητας.

Θεμέλιος λίθος της ο πολύμορφος και πολύτροπος λόγος: προφορικός και γραπτός, ακροαματικός και αναγνωστικός, μουσικός και απαγγελλόμενος, ανώνυμος και επώνυμος, λαϊκός και λόγιος, αυθόρμητος και φροντισμένος, αφηγηματικός και δραματικός, συγκινησιακός και στοχαστικός, ευκαιριακός και ανθεκτικός.

Οι πολλαπλές αυτές ταξινομήσεις των ελληνικών γραμμάτων διακρίνονται κάθε φορά σε πρωτεύουσες και δευτερεύουσες, κάθετες και οριζόντιες, συγχρονικές και διαχρονικές, σχηματίζοντας ένα σύνθετο σταυρόλεξο. Προηγείται η ποίηση και έπεται η πεζογραφία, καθώς διαδέχεται η μια εποχή την άλλη: την ομηρική η αρχαϊκή, την αρχαϊκή η κλασική, την κλασική η αλεξανδρινή (άλλως πως: ελληνιστική), την ελληνιστική η ρωμαϊκή. Σε αυτές τις πέντε εποχές διαβαθμίζεται το εγχειρίδιο, εκβάλλοντας στο ευρετήριό του και στο πολύτιμο "Μικρό λεξικό φιλολογικών και αρχαιογνωστικών όρων".

Στα προσόντα της προκείμενης γραμματολογίας εξέχουν δύο τουλάχιστον σπάνιες αρετές. Η μία αφορά στη διαφάνεια με την οποία συντάσσονται στοιχεία των ελληνικών γραμμάτων που συνιστούν συμπληρωματικού τύπου αντιθέσεις (μύθος και λόγος· παράδοση και πρωτοτυπία· συνέχεια, καμπές και τομές· ομοιότητες, παραπομπές και διαφορές· ποιοτικές κορυφώσεις, μεταλλαγές και μεταπτώσεις). Η δεύτερη αρετή: σε κάθε γραμματειακή εποχή αναλογούν σχόλια που αφορούν στις ιστορικές της συνθήκες, στις πολιτικές και κοινωνικές της τάσεις και εντάσεις, στις συγχρονικές διασταυρώσεις γραμμάτων και τεχνών. Έτσι, τα ελληνικά γράμματα δεν απομονώνονται από τα γεγονότα, τα πρόσωπα και τα πράγματα που τα περιβάλλουν και τα διαφωτίζουν, ενώ η αξιολογική διάκρισή τους προκύπτει από τεκμηριωμένες κρίσεις που βασίζονται στη σύγκριση.

Δ. Ν. Μαρωνίτης

Ελένη Κεχαγιόγλου

Ελένη Κεχαγιόγλου (Υπεύθυνος Σειράς)

Η Ελένη Κεχαγιόγλου γεννήθηκε στο Διδυμότειχο το 1969. Σπούδασε Νεοελληνική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και αποφοίτησε από τη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών. Υποψήφια διδάκτωρ του Παν/μίου Αιγαίου, με θέμα "Το θέατρο στην εκπαίδευση", το 2004 ήταν στη συγγραφική ομάδα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου γράφοντας για τη Θεατρική Παιδεία στην "Ανάπτυξη των Αναλυτικών Προγραμμάτων Σπουδών". Από το 1997 εργάζεται ως επιμελήτρια κειμένων, ενώ από το 1997 έως το 2001 δίδαξε λογοτεχνία στην Ανώτερη Δραματική Σχολή του Πειραϊκού Συνδέσμου. Το 2003-2004 ήταν υπεύθυνη εκδόσεων του προγράμματος "Εξειδίκευση και Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών" στο Πανεπιστήμιο Αθήνας. Από το 2007 έως το 2010 διηύθυνε τη λογοτεχνική σειρά στις εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα. Μετά την αναστολή λειτουργίας των τελευταίων, διατήρησε από το 2011 έως το 2017 την ευθύνη των ειδικών εκδόσεων στον Δημοσιογραφικό Οργανισμό Λαμπράκη (ΔΟΛ). Σήμερα εργάζεται ως επιμελήτρια-υπεύθυνη εκδόσεων στις Εκδόσεις Πατάκη. Μεταξύ 2006-2013 δίδαξε επιμέλεια και διόρθωση κειμένων στο Εργαστήρι Βιβλίου του ΕΚΕΒΙ, έχοντας διδάξει αντίστοιχα σεμινάρια στο ΕΚΕΜΕΛ. Σήμερα διδάσκει στη Σχόλη των Εκδόσεων Πατάκη. Έχει εργαστεί ως παραγωγός ραδιοφωνικών εκπομπών (στο Βήμα 99,5 FM και σε σταθμούς των Ιωαννίνων). Κείμενά της έχουν κατά καιρούς δημοσιευτεί σε εφημερίδες και περιοδικά ("Διαβάζω", "Index", "The Books΄ Journal", "Ποιητική", κ.ά.) και στο blog πολιτισμού dim/art.

Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης

Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης (Υπεύθυνος Σειράς)

Ο Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης (1929-2016) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Γυμνασιακές σπουδές στο Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Προπτυχιακές σπουδές στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου. Μεταπτυχιακές σπουδές σε πανεπιστήμια της πρώην Δυτικής Γερμανίας με υποτροφία της Humboldt-Stiftung. Διδάκτωρ και εντεταλμένος υφηγητής στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης έως το 1967. Απολύεται, συλλαμβάνεται και βασανίζεται από τη στρατιωτική χούντα. Επανέρχεται και παραμένει καθηγητής της ίδιας Σχολής από το 1975 έως το 1996. Επισκέπτης καθηγητής σε πανεπιστήμια της Γερμανίας, Αυστρίας και Κύπρου και των ΗΠΑ. Από το 1994 έως το 2001 πρόεδρος και γενικός διευθυντής του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας, στη Θεσσαλονίκη, και στη συνέχεια συντονιστής του προγράμματος "Αρχαιογνωσία και Αρχαιογλωσσία στη Μέση Εκπαίδευση", που εκπονήθηκε από το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας. Έγραψε βιβλία, μονογραφίες, και άρθρα για τον Όμηρο, τον Ησίοδο, τον Σοφοκλή, τον Ηρόδοτο, τον Αλκαίο, τη Σαπφώ, που, ενμέρει ή εν όλω, και μετέφρασε. Για τον ίδιο προείχε η μετάφραση της "Οδύσσειας", η πρώτη που συντελέστηκε. Συγχρόνως μελέτησε και δημοσίευσε δοκίμια για μείζοντες νεοέλληνες ποιητές και πεζογράφους (Σολωμό, Καβάφη, Σεφέρη, Ελύτη, Ρίτσο, Αλεξάνδρου, Αναγνωστάκη, Πατρίκιο, Σαχτούρη, Σινόπουλο, Χειμωνά, κ.ά.), επιμένοντας σε εκπροσώπους της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς. Έφυγε από τη ζωή στις 12 Ιουλίου 2016, σε ηλικία 87 ετών, ύστερα από μάχη με τον καρκίνο.

Φάνης Ι. Κακριδής

Φάνης Ι. Κακριδής (Συγγραφέας)

Ο Θεοφάνης (Φάνης) Ι. Κακρίδης (1933-2019) ήταν καθηγητής κλασικής φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Γεννήθηκε στην Αθήνα, γιος του διακεκριμένου κλασικιστή Ιωάννη Θ. Κακριδή και της φιλολόγου Όλγας Κομνηνού-Κακριδή. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του ΑΠΘ και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές κλασικής φιλολογίας στα Πανεπιστήμια του Μάιντς και του Τύμπιγκεν, στη Γερμανία, όπου δίδαξε ως λέκτορας αρχαίων και νέων ελληνικών. Το 1964 εξελέγη καθηγητής κλασικής φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, θέση στην οποία υπηρέτησε έως το 1984, με μια σύντομη διακοπή κατά την περίοδο της δικτατορίας. Από το 1982 ως το 1984 διετέλεσε αντιπρόεδρος του Κέντρου Εκπαιδευτικών Μελετών και Επιμορφώσεως (ΚΕΜΕ) του Υπουργείου Παιδείας. Επίσης, μεταξύ 1981-82 διετέλεσε πρόεδρος του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών. Μεταξύ 1988-1990 δίδαξε στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, ως ειδικός επιστήμονας. Στο συγγραφικό του έργο ασχολήθηκε με την ιστορία, την ερμηνεία, την κριτική και τη μετάφραση της αρχαίας ελληνικής γραμματείας, καθώς και έργων ξένων πανεπιστημιακών που αναφέρονται σ΄ αυτή. Συμμετείχε σε επιμορφωτικά σεμινάρια και αρθρογραφούσε τακτικά στην εφημερίδα "Το Βήμα". Έφυγε από τη ζωή στις 8 Ιανουαρίου 2019, σε ηλικία 86 ετών. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Φάνη Ι. Κακριδή βλ. "Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό", τ. 4, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα, 1985, και Βάλτερ Πούχνερ, "Κακριδής, Φάνης Ι." στο "Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας", εκδ. Πατάκη, Αθήνα, 2007, σελ. 981-982.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Τόπος Έκδοσης:
Αθήνα
Τόμος:
1
Δέσιμο:
Χαρτόδετο
Σελίδες:
331
Διαστάσεις:
23x14
Βάρος:
0.318 κιλά

Αξιολογήσεις

Γράψε μια αξιολόγηση