Διαθέσιμο κατόπιν παραγγελίας
Αποστέλλεται την ίδια ή την επόμενη εργάσιμη
ISBN:
9789609800891
Κατηγορίες:
Έτος κυκλοφορίας
Εκδότης
Ποιο άραγε εσωτερικό φως αναζητά ο Απόστολος Φανακίδης στη νέα γλυπτική του πρόταση της χρονικής περιόδου 2000-2010 με τα πρωτόφαντα επιτοίχια του από κάρβουνο; Πού μας παραπέμπει το πρωτογενές αυτό υλικό με τις ανοίκειες και χαοτικές του διαστάσεις; Ποια εσωτερική τοπιογραφία μας αποκαλύπτει μέσα από το βαθύ σκοτάδι ενός ατέρμονου λαβύρινθου; Αδιέξοδο ή φόβο;
Το 2005 ο γλύπτης αναμετρήθηκε για μια ακόμα φορά με τον περιβάλλοντα χώρο και την ιστορία ορθώνοντας τη μεγαλύτερη έως σήμερα μνημειακή του εγκατάσταση, το Μνημείο Εκτελεσθέντων Πατριωτών, στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής. Δύο επιβλητικές στήλες, από ορείχαλκο και γρανίτη, ύψους 7 μέτρων η κάθε μία, δημιουργούν μια επιμηκυμένη δίοδο, που οδηγεί το βλέμμα του επισκέπτη στον τόπο της φοβερής εκτέλεσης. Οικειοποιούμενος ένα σύγχρονο λεξιλόγιο με εκφραστική λιτότητα προσεγγίζει, χωρίς αφηγηματική διάθεση, το βαθύ πένθος. Το μνημείο ξυπνά μνήμες της βίας και της τραγικής μοίρας των ανθρώπων που βίωσαν την τυραννία εκείνων οι οποίοι επιβουλεύτηκαν την ελευθερία και την αξιοπρέπεια. Ο συμβολισμός του είναι έκδηλος. Κόκκινες ευθείες γραμμές από ακτίνες λέιζερ διαπερνούν την υδάτινη επιφάνεια και παραπέμπουν στο αίμα. Ενώ οι δύο επιτύμβιες στήλες με τα αιχμηρά εξπρεσιονιστικά εξώγλυφα, που όσο προχωρά το βλέμμα του θεατή προς τα πάνω υποχωρούν, προκαλούν με τις λειάνσεις του ορείχαλκου μια πιο αισιόδοξη διάθεση.
Ο Φανακίδης σε όλη τη δημιουργική του περιπέτεια ξεκινά από τις ιδιομορφίες (διευρύνσεις, ρωγμές, οπές κτλ.) των υλικών του, για να καταδυθεί στον πυρήνα της ύλης προκειμένου να αναδυθεί η γλυπτική του πρόταση. Η αρχαϊκή και η πρωτόγονη γλυπτική εξακολουθούν να ασκούν επιρροή στο έργο του. Δουλεύει με το αίσθημα και το ένστικτο. Οι φόρμες του ορίζουν το χώρο με βάση την κατακόρυφο και τις αποκλίσεις της. Δεν υπάρχει το τυχαίο -ισχυρίζεται ο γλύπτης- όταν παρατηρούμε προσεκτικά τον κόσμο. Η εμμονή του επικεντρώνεται στην πορεία του ανθρώπου. Το σώμα, σε όλες τις ανθρωποκεντρικές του δημιουργίες, απογυμνωμένο από τους θρησκευτικούς και ιδεολογικούς «μύθους», συνιστά την όψη μιας άλλης πραγματικότητας. Το φθαρτό του ανθρώπινου πολιτισμού και το αδιέξοδο της ματαιοδοξίας του σύγχρονου ατόμου αντανακλώνται στις γλυπτικές του αναζητήσεις. Πρόκειται για μια γλυπτική διαδικασία που πάντα ξεκινά από τα έξω προς τα μέσα. Αντιπροσωπευτικά του έργα παραμένουν τα υπερμεγέθη πόδια, άλλοτε πλασμένα από χαλκό κι άλλοτε από γύψο ή τσιμέντο, υπαινισσόμενα την υπερρεαλιστική τους διάσταση και τη μόνιμη επιθυμία του να συνδέει το πραγματικό με το φανταστικό.
[...]
Τάκης Μαυρωτάς
Ο Τάκης Μαυρωτάς γεννήθηκε στην Αθήνα το 1959. Αποφοίτησε από το Πάντειο Πανεπιστήμιο, Τμήμα Κοινωνικών Επιστημών, όπου έκανε τη διδακτορική του διατριβή με θέμα "Το σώμα του έρωτα και του θανάτου στη νεοελληνική ζωγραφική". Εργάστηκε στο γραφείο του καθηγητή Γ. Π. Σαββίδη και μετά το 1988 στο πολιτιστικό Ίδρυμα Πιερίδη, καθώς επίσης και στο Δημοσιογραφικό Οργανισμό Λαμπράκη ως εικαστικός συντάκτης. Είναι Διευθυντής Εικαστικού Προγράμματος του Ιδρύματος Β. & Μ. θεοχαράκη. Έχει διατελέσει διευθυντής του Ιδρύματος Πιερίδη και μέλος του Δ.Σ. της Εθνικής Πινακοθήκης, του Ελληνικού Φεστιβάλ, του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών, της Εθνικής Επιτροπής Χορηγιών του Υπουργείου Πολιτισμού, της Εταιρείας Ελλήνων Τεχνοκριτικών (Α.Ι.CA.).
Έχει επιμεληθεί πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις: "Όψεις μιας μεγάλης Ελλάδας" του Enzo Crea στο Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 1987, "Απολογισμός μιας Συλλογής του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης" στην Εθνική Πινακοθήκη, 1988, "Αναδρομική έκθεση Δημήτρη Μυταρά" στην Πινακοθήκη Πιερίδη, 1989, "Μεσαιωνική Κυπριακή κεραμική 13ος-16ος αιώνας" στο Σπίτι της Κύπρου, Αθήνα, 1990, και ακολούθως στο Παλαιό Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης και στο Μέγαρο Τόκου-12η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, "Δημήτρης Μυταράς - Χρίστος Καράς" στη Metropolis Art Galleries, Νέα Υόρκη, 1991, "Θησαυροί της Αρχαίας Κυπριακής Τέχνης" στο Σπίτι της Κύπρου, 1991, "Συλλογή Β. Φρυσίρα" στην Πινακοθήκη Πιερίδη και στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων, 1991, "Νέοι Σύγχρονοι Έλληνες Δημιουργοί" στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών, 1992, "Συλλογή Β. Φρυσίρα" στα Νεώρια Χανίων, 1993, "Πηλός και πλαστική δημιουργία" στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών, 1993, και ακολούθως στην Πινακοθήκη Πιερίδη, στο Δημοτικό Κέντρο Τεχνών Λευκωσίας και στη Βασιλική του Αγίου Φραγκίσκου Ρεθύμνης, 1994, "Σύγχρονη Ελληνική Ζωγραφική-Συλλογή Β. Φρυσίρα" στη Θεσσαλονίκη, 1994, "Σύγχρονη Κυπριακή Τέχνη - Τράπεζα Κύπρου", HELEXPO Θεσσαλονίκης, 1994, "Κύπρος - 9000 χρόνια πολιτισμού" στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΟΚ στην Κέρκυρα, 1994, "Κύπρος - 9000 χρόνια πολιτισμού" στη Βουλή των Ελλήνων, 1996, "Μεταπολεμική πρωτοπορία στην Ελλάδα" στη Δημοτική Πινακοθήκη Ρόδου, 1996, "Κυπρίων πλους" στο Ίδρυμα Μαμιδάκη, Άγιος Νικόλαος Κρήτης, 1996, "Δημήτρης Σακελλίων" στην Πινακοθήκη Πιερίδη, 1998, "Ο ανθρωποκεντρικός χαρακτήρας στη Ζωγραφική του Αλέκου Φασιανού", στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών, 1998, "Παναγιώτης Τανιμανίδης" στην Πινακοθήκη Πιερίδη, 1999, "Κυπριακές Αρχαιότητες από το Μουσείο του Ιδρύματος Πιερίδη", στην Πινακοθήκη Πιερίδη, 1999, "Συλλογή Γιάννη Κυνηγόπουλου", στη Σύρο, 1999, "Takis - Chryssa" στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών, 2000, "Γιάννης Αδαμάκος" στην Πινακοθήκη Πιερίδη, 2000, "Συλλογή Κέντρου Σύγχρονης Εικαστικής Δημιουργίας Ρεθύμνης", στην Πινακοθήκη Πιερίδη, 2000, "Γιώργος Ξένος" στην Πινακοθήκη Πιερίδη, 2001, "Αρχαία Κυπριακή Τέχνη", στο Μουσείο Πιερίδη, στην Αθηναΐδα, 2001, "Ολυμπισμός και Τέχνη - Συλλογή του Ολυμπιακού Μουσείου της Λοζάννης", στην Αθηναΐδα, 2002, "Ζωγραφικός και Αρχιτεκτονικός χώρος - Φασιανός - Παπαϊωάννου" στην Αθηναΐδα, 2003, "Η Κληρονομιά του Απόλλωνα" στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών, 2003, "Βήματα Ζωής" της Χριστίνας Σαραντοπούλου στην Πινακοθήκη Πιερίδη, 2003, "Οι γείτονές μας" στην Αθηναΐδα, 2004, "Κίονες και πεσσοί" στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών, 2005, "Με το φακό στραμμένο στις Κυκλάδες" στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, 2005, κ ά.
Ο Λάζαρος Λαμέρας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1911. Ήταν γιος του μαρμαροτεχνίτη Ιωάννη Λαμέρα από τα Υστέρνια της Τήνου και σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας (1932-1938) και του Παρισιού με υποτροφία της Ακαδημίας Αθηνών. Φοίτησε κοντά στον Ζαν Μπουσέ και το 1939 τιμήθηκε με το Α΄ βραβείο. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της πρωτοποριακής ομάδας "Ακραίοι", με επικεφαλής τον Αλέκο Κοντόπουλο. Το 1953 το μνημείο του για τον Άγνωστο Πολιτικό Κρατούμενο βραβεύθηκε σε διεθνή διαγωνισμό και στη συνέχεια εκτέθηκε στην Tate Gallery του Λονδίνου. Το 1956 εξελέγη τακτικό μέλος του Διεθνούς Ινστιτούτου Γραμμάτων και Τεχνών και το 1957 βραβεύθηκε από τον Δήμο Αθηναίων με το Α΄ βραβείο γλυπτικής. Το διάστημα 1960-1987 διετέλεσε καθηγητής στην έδρα της Πλαστικής της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Ε.Μ.Π. Το 1969 δημοσίευσε μελέτη με τίτλο "Πλαστική" και το 1975 το "Χωροθετικό διάγραμμα γλυπτών έργων Δήμου Αθηναίων Νεωτέρας Ελλάδος". Τιμήθηκε, επίσης, με το παράσημο του Ταξιάρχη του Φοίνικα. Ανέπτυξε πλούσια εκθεσιακή δραστηριότητα, η οποία ξεκίνησε με συμμετοχή σε ομαδικές εκθέσεις. Το 1933 εξέθεσε με την "Ομάδα Τέχνη" και στη συνέχεια με τους "Ελεύθερους Καλλιτέχνες" (1937-1939). Έλαβε επίσης μέρος σε Πανελλήνιες Εκθέσεις, στις Μπιενάλε του Σάο Πάολο (1955, 1961) και της Βενετίας (1960), καθώς και στην έκθεση Μεταμορφώσεις του Μοντέρνου, που έγινε στην Εθνική Πινακοθήκη το 1992. Το 1979 οργανώθηκε στην Εθνική Πινακοθήκη ατομική έκθεση έργων του για τα κωφάλαλα παιδιά με τίτλο "Αφή-Τέχνη-Παιδί". Στις αρχές της δεκαετίας του 1980 ο Λάζαρος Λαμέρας δημιούργησε μια ταινία μικρού μήκους, για τους περιστεριώνες της Τήνου, τιμώντας έτσι τους ανώνυμους λαϊκούς αρχιτέκτονες του νησιού του, που από μικρός θαύμαζε. Το 1992 δημοσίευσε ποιητική συλλογή με τίτλο, "Αντί πολλών". Πέθανε στις 24 Σεπτεμβρίου 1998 στην Αθήνα.
Ο Απόστολος Φανακίδης γεννήθηκα στα Βρύσικα Έβρου στις 15 Μαΐου 1945. Με τα γεγονότα του Εμφυλίου Πολέμου βρέθηκε στη Βουδαπέστη της Ουγγαρίας. Από την εποχή εκείνη και την υπέροχη Βουδαπέστη του έχουν μείνει μνήμες και εικόνες μαγικές.
Η αρχιτεκτονική της πόλης με γοτθικούς ρυθμούς, στολισμούς, πάρκα, γλυπτά σε πλατείες και δρόμους και προπαντός πολύχρωμα φώτα προκαλούσαν την παιδική του φαντασία. Αυτά τα πολύχρωμα φώτα, κόκκινα, μπλε, κίτρινα, πράσινα και ροζ, μεταξύ άλλων, έχουν τυπωθεί ανεξίτηλα στη μνήμη του και τον συνοδεύουν μέχρι σήμερα.
Το 1957, μετά τα δραματικά γεγονότα του 1956 στη Βουδαπέστη, έφυγαν από την Ουγγαρία και εγκαταστάθηκαν στη Σόφια. Εκεί τελειώνειτο γυμνάσιο και συνέχισε στο Λύκειο Καλών Τεχνών από το 1962 έως το 1966. Στη συνέχεια φοίτησε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών στο Τμήμα της Μνημειακής Γλυπτικής από το 1967 έως το 1972.
Το 1975-6 δημιουργεί σε πλατεία της Σόφιας το πρώτο αφηρημένο μοντέρνο που στήθηκε εκεί από ανοξείδωτο ατσάλι διαστάσεων 8 χ 1,50 χ 3μ. Επιστρέφει στην Ελλάδα το 1978. Προσπαθεί να απαλλαγεί από την ακαδημαϊκή σπουδή. Το αττικό φως, ο καταγάλανος ουρανός του δίδαξαν να δει διαφορετικά τη φόρμα, την ανάγκη της αφαίρεσης και της λιτότητας.
Το 1979 λαμβάνει μέρος στην πρώτη ομαδική έκθεση στην Ελλάδα με το Σύλλογο Γλυπτών στον κήπο μπροστά από το Ωδείο Αθηνών.
Την ίδια εποχή λαμβάνει μέρος σε καλλιτεχνικούς διαγωνισμούς για γλυπτά σε δημόσιους χώρους. Πίστευε και εξακολουθεί να πιστεύει ότι το γλυπτό στο δημόσιο χώρο επικοινωνεί άμεσα με το κοινό, προβάλλεται και έχει παιδευτικό χαρακτήρα.
Το 1981 εκπροσωπεί την Ελλάδα στη Biennale της Βουδαπέστης, όπου παίρνει το βραβείο σε μια πόλη πολύ σημαντική για εκείνον.
Το 1988 λαμβάνει μέρος με τη γκαλερί Α.Δ. στη Foire SAGA (FLAC EDITION) στο Grand Palais στο Παρίσι και το 1998 στη μόνιμη υπαίθρια διεθνή έκθεση γλυπτικής στο Σικάγο.
Το 1999 συμμετείχε σε ευρωπαϊκή συνάντηση γλυπτών στην Ολλανδία με θέμα «Θάλασσα από ατσάλι», όπου δημιούργησε και ολοκλήρωσε έργο από ανοξείδωτο ατσάλι διαστάσεων 8x6 χ 3μ. Είναι ένα ανάλαφρο έργο και συνάμα κινητικό, καθώς φυσάει ο άνεμος, τα ελάσματα κινούνται δημιουργώντας ελαφριούς κυματισμούς που παράγουν μουσική από απαλούς ήχους. Το έργο στην είσοδο της έκθεσης με το χαρακτηριστικό ροζ χρώμα ανακαλεί τις μνήμες που τον συνοδεύουν και θα τον συνοδεύουν στο μέλλον.
Το 1988 το Υπουργείο Πολιτισμού προκηρύσσει Πανελλήνιο Καλλιτεχνικό διαγωνισμό για τη δημιουργία μνημείου για τους 200 εκτελεσθέντες πατριώτες στο Σκοπευτήριο Καισαριανής.
Δεν γνωρίζει για ποιο λόγο, αλλά ήταν επιθυμία του να δημιουργήσει αυτό το μνημείο. Το όνειρό του έγινε πραγματικότητα. Έλαβε μέρος στο διαγωνισμό στον οποίο έλαβε το Α΄ Βραβείο για την ανάθεση και την εκτέλεση του έργου. Μετά από πολλές γραφειοκρατικές περιπέτειες το έργο ολοκληρώθηκε στο Σκοπευτήριο το 2005. Το ίδιο έτος έγιναν και τα αποκαλυπτήρια.
Το έργο αυτό το θεωρεί σταθμό στην πορεία του. Είναι μια πρόταση κατά πολύ διαφορετική, από αυτά που βλέπουμε σε δημόσιους χώρους και πλατείες. Είναι μια σύγχρονη εικαστική πρόταση. Αξιοποίησε στοιχεία τεχνολογίας όπως οι οπτικές ίνες, που φωτίζουν το νερό με κόκκινο χρώμα παραπέμποντας μας στο αίμα που αισθητικά και αρμονικά συνδυάζει παρελθόν παρόν μέλλον.
