Στα μέσα του περασμένου αιώνα, η εισαγωγή του ατμού στα ελληνικά πλοία συνιστούσε μία επιλογή ευρωπαϊκού τύπου: ήταν η εποχή που οι επενδύσεις στις ναυτιλιακές επιχειρήσεις της Δύσης ήταν συνώνυμες της προόδου, της εκβιομηχάνισης και της ανάπτυξης. Το εγχείρημα ανέλαβε η `Ελληνική Ατμοπλοΐα` της Σύρου με τη συνδρομή της Εθνικής Τράπεζας και του Δημοσίου. Οι πολιτικές παρεμβάσεις, οι μεγαλοϊδεατικές επιδιώξεις του κράτους και η κακή διαχείριση των διοικούντων στην Εταιρεία προδιέγραψαν την οικονομική της αποτυχία, που κατέληξε στην οριστική διάλυσή της. Αντίθετα, το ιδιωτικό κεφάλαιο αποδείχτηκε περισσότερο δυναμικό. Οι επιχειρηματίες έδρασαν σε πλαίσια οικονομικού ορθολογισμού και στις αρχές του 20ού αιώνα ήταν σε θέση να εγκαινιάσουν την υπερωκεάνειο συγκοινωνία με ατμόπλοια ελληνικής σημαίας. Τον καταλυτικό όμως ρόλο στη διαδικασία μετάβασης από το ιστίο στον ατμό επωμίστηκαν οι ομογενείς εμποροπλοιοκτήτες της Μαύρης θάλασσας στην τελευταία εικοσαετία του 19ου αιώνα. Παράλληλα με αυτούς δραστηριοποιήθηκαν κεφαλαιούχοι από την Άνδρο, τη Σύρο, τα Επτάνησα και τη Χίο. Στη Νότια Ρωσία και τις όχθες του Δούναβη ο ελληνικός εμπορικός στόλος αναζήτησε φορτίο και κέρδη, δημιουργώντας τη βάση για την ανάπτυξη της τάξης των ελλήνων εφοπλιστών και του εφοπλιστικού κεφαλαίου του 20ού αιώνα.

[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]