Αναζητώντας τον ένοχο και επιβάλλοντας την τάξη
zoom in
Προσθήκη στα αγαπημένα

Αναζητώντας τον ένοχο και επιβάλλοντας την τάξη

Η αστυνομία σε αναζήτηση ρόλου τα χρόνια του αγώνα της ανεξαρτησίας 1821-1830

Θανάσης Χρήστου

Το 1821 σηματοδότησε ενεργά στις απαρχές του 19ου αιώνα μία Επανάσταση στην έως τότε οθωμανική Ελλάδα και η ριζική αυτή ανατροπή είχε ως στόχο την ανεξαρτησία, τον μετασχηματισμό των ραγιάδων υπηκόων της Υψηλής Πύλης σε ελεύθερους πολίτες μιας νέας επικράτειας, της Ελλάδας. Να οικοδομήσει την ταυτότητα του Έλληνα μέσα από πολλά επεισόδια και ατέρμονες παλινδρομήσεις, προσωπικές αντεγκλήσεις και συλλογικά πάθη και πάνω από όλα με στόχο να εντάξει τον απελεύθερο πολίτη μέσα σε μία χειραφετημένη και ελληνική πολιτεία. Η Επανάσταση αυτή πέτυχε και η ευθυβολία της αυτή φάνηκε ήδη από την πρώτη χρονιά, το 1821, διότι δημιούργησε με μιας ελεύθερη επικράτεια και με πολίτες τους πρώην υποτακτικούς, που στην κάθετη σύγκρουση του μισητού οθωμανικού χθες με το απροσδιόριστο ακόμη όραμα της ελληνικής Ανατολής του αύριο νίκησαν. Και έτσι η ανεξαρτησία επιτεύχθηκε και ως εκ τούτου η Ελληνική Επανάσταση του 1821 να μπορεί να θεωρηθεί ύστερα από 13 γενιές διαρκούς εγρήγορσης ως εξαιρετικά επιτυχημένη! Η ελληνική ανεξαρτησία θε έπρεπε σε κάθε περίπτωση να δημιουργήσει ένα εθνικό ελληνικό κράτος και αυτό δεν ήταν ούτε εύκολη ούτε αυτονόητη προσδοκία. Τα ανεμοδαρμένα χρόνια που ακολούθησαν τη ρηξικέλευθη ανατροπή των αρχών του αιώνα ήταν πληθωρικά, γεμάτα με πολιτικές, θεσμικές, κοινωνικές, στρατιωτικές και ιδεολογικές συνάμα αναζητήσεις, με συνέπεια η οικοδόμηση της νέας κρατικής οντότητας να γίνει μέσα από αντιφάσεις και συναινέσεις, συγκρούσεις και υπερβάσεις, ρήξεις και συνέχειες. Το αποτέλεσμα που προέκυψε έπειτα από δέκα χρόνια αντιμαχιών, αυταπάρνησης και άλικου αίματος ήταν ατελές. Και αυτό δεν ήταν αποκλειστικό ή συμπτωματικό χαρακτηριστικό της ελληνικής περίπτωσης. Όλες λίγο πολύ οι επαναστάσεις περνούσαν από τα ίδια στάδια. Ο νευραλγικότερος πυλώνας, ωστόσο, όλων αυτών των κοσμογονικών ανακατατάξεων είναι ο πόλεμος και οι άνθρωποι των βίαιων ανατροπών υπό την ευρεία έννοια: Οι ένοπλες δυνάμεις και η αστυνομική εξουσία. Ο πρώτος παράγοντας για να ανοίξει τον δρόμο, να θεμελιώσει το κράτος, και ο δεύτερος για να αποκτήσει διάρκεια το επιτυχημένο εγχείρημα της επιβολής των επαναστατών και κυρίως για να οπλισθεί με κοινωνικές λειτουργίες το κρατικό μόρφωμα στα φωτεινά αλλά και στα θαμπά κρεσέντα του. Κατά συνέπεια, θα προχωρήσουμε σε αυτήν την καταγραφή και ανάδειξη της καθημερινότητας των εκπροσώπων του νόμου στα κρίσιμα χρόνια του αγώνα της ανεξαρτησίας μέσα από τις φωνές αλλά και τις σιωπές των πηγών, που αναδύονται αβίαστα και παρορμητικά στην αρχειακή έρευνα. Θα αφήσουμε να μιλήσουν οι πρωταγωνιστές αλλά και οι δευτεραγωνιστές και οι κομπάρσοι, όλοι όσοι πήραν μέρος σε αυτό το κοσμοϊστορικό γεγονός της οθωμανικής ευταξίας που ανατράπηκε άρδην από τους ατακτούντες Έλληνες και όλα αυτά, όπως εμφανίζονται μέσα από τις ρηγματώσεις που άφησαν πίσω τα μακρινά ίχνη τους. Έτσι, θα παρακολουθήσουμε μέσα από τις εφημερίδες του αγώνα, τα περιοδικά, τις προκηρύξεις, τα φυλλάδια, τις καταγγελίες, τις αστυνομικές εκθέσεις, τα απομνημονεύματα των αγωνιστών, επιφανών και αφανών, και μάλιστα ορισμένων από αυτούς που γράφθηκαν εν θερμώ, όπως του Παλαιών Πατρών Γερμανού, τις ιστορίες των συγκαιρινών, τις συλλογές των εγγράφων, τις ημερολογιακού χαρακτήρα καταγραφές και οτιδήποτε γραπτό προέρχεται από τους εκπροσώπους του νόμου, που εναπόκειται στο Αρχείο του Μινιστέριου της Αστυνομίας (ΓΑΚ) και όχι μόνον, της μοναδικής αυτής γενιάς του 1821. Ως εκ τούτου, θα παραθέσουμε εδώ ενδεικτικά μόνον κάποια από τα τεκμήρια που σταχυολογήσαμε από τον πλούσιο αμητό των ομόλογων δημόσιων και ιδιωτικών αρχείων της ημεδαπής και της αλλοδαπής και τα οποία θα ακολουθήσουν αναλυτικά στο πλαίσιο του ανά χείρας έργου. Και τούτο, προκειμένου να δώσουμε έστω και αχνά τις πολυεπίπεδες και σύνθετες σχέσεις, που επικρατούσαν ανάμεσα στους αγωνιστές και τους μηχανισμούς της υπό σύσταση πολιτείας και τούμπαλιν, σε όλες τους τις φάσεις, βραχείες και μεγάλες, φωτεινές και γκρίζες, αισιόδοξες και απαισιόδοξες!
Θανάσης Χρήστου

Θανάσης Χρήστου (Συγγραφέας)

Ο Θανάσης Χρήστου είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας στο Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Διαχείρισης Πολιτισμικών Αγαθών της Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών και Πολιτισμικών Σπουδών (Καλαμάτα) του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Γεννήθηκε το 1963 στις Θεσπιές Θηβών και από το 2004 διδάσκει ανελλιπώς το συγκεκριμένο γνωστικό αντικείμενο στο Πανεπιστήμιο. Επίκεντρο των μελετών και των άρθρων του αποτελεί η Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία του Ελληνικού Κράτους (1830 έως σήμερα) και ειδικότερα η συγκρότηση των πολιτικών θεσμών, η ίδρυση του Πανεπιστημίου Αθηνών, οι ζυμώσεις του φοιτητικού κινήματος, η συγγραφή βιογραφιών σημαντικών προσωπικοτήτων που σημάδευσαν την ελληνική κοινωνία, η ανάδειξη άγνωστων πτυχών της ιστορίας της Κατοχής και της Αντίστασης μέσα από τα γερμανικά αρχεία και η διαμόρφωση των ιδεολογικών ρευμάτων στο μείζονα ελληνικό και ευρωπαϊκό χώρο κατά το 19ο και 20ό αιώνα. Το επιστημονικό του έργο απαρτίζεται από μία σειρά βιβλίων, μελετών και άρθρων.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Τόπος Έκδοσης:
Τρίπολη
Τόμος:
1
Δέσιμο:
Χαρτόδετο
Σελίδες:
704
Βάρος:
1.967 κιλά

Αξιολογήσεις

Γράψε μια αξιολόγηση