Στο καλό μυθιστόρημα

της Laurence Cosse

Ένα πρωτότυπο, ευρηματικό μυθιστόρημα για τον κόσμο της ανάγνωσης και της κριτικής της λογοτεχνίας! Ο Ιβάν και η Φραντσέσκα, δύο τελείως διαφορετικοί άνθρωποι, συναντιούνται τυχαία σε ένα βιβλιοπωλείο κοντά σε χιονοδρομικό κέντρο της Γαλλίας, διαπιστώνουν πόσα κοινά έχουν και βάζουν μπρος το μεγάλο τους όνειρο: ένα βιβλιοπωλείο που θα πουλάει μόνο καλά βιβλία, αγνοώντας τα πακέτα με τις 60.000 εκδόσεις των νέων μυθιστορημάτων, τις φερέφωνες κριτικές βιβλίων, τη μαζική ανάγνωση, τα μπεστ-σέλερ! Για το λόγο αυτό προσεγγίζουν οκτώ λογοτέχνες και τους ζητούν ούτε λίγο ούτε πολύ να τους προτείνουν εξακόσιους τίτλους βιβλίων ο καθένας! Το σχέδιο γίνεται πραγματικότητα, το βιβλιοπωλείο Au bon roman ανοίγει στο Παρίσι και κάνει θραύση! Η απόλυτη μυστικότητα όμως των ονομάτων που απαρτίζουν την επιτροπή κάποια στιγμή ραγίζει γιατί οι τρεις από τους οκτώ πέφτουν θύματα μυστηριωδών ατυχημάτων! Πανικός! Ποιος τους έβαλε στο στόχαστρο; Ποιος θέλει το κακό τους και γιατί; Τώρα τι γίνεται; Τι μέτρα πρέπει να πάρουν για να διατηρήσουν το όνειρό τους;

Σε γενικές γραμμές το βιβλίο δεν είναι σφιχτοδεμένο. Παρακολουθούμε αργά αργά ένα όνειρο να παίρνει σάρκα και οστά με τον πιο πρωτότυπο τρόπο αφήγησης: μετά τα τρία ατυχήματα, ο Ιβάν και η Φραντσέσκα αφηγούνται τις σκέψεις τους και τα όνειρά τους στον αστυνομικό διευθυντή! Δεν μπορώ να πω ότι ένιωσα την ίδια ευχαρίστηση όπως π. χ. στο Μπεστ Σέλλερ της Ολίβια Γκόλντσμιθ (από τις εκδόσεις Bell) γιατί το βιβλίο είναι πολύ γαλλοκεντρικό κι εγώ έχω μεσάνυχτα από γαλλική λογοτεχνία (για παράδειγμα στο Μπεστ Σέλλερ κάπου κάπου πεταγόντουσαν συγγραφείς που έχω διαβάσει έστω από τις εκδόσεις Bell). Το βιβλίο είναι ευχάριστο, έξυπνο, διαφορετικό και ρίχνει μια ωμή και ταυτόχρονα σκωπτική ματιά στον χώρο του βιβλίου και των κανόνων που το διέπουν: αγωνία για το μπεστ-σέλλερ, ποιος είσαι που θα πουλάς ποιότητα και όχι ευπώλητα, γιατί διάλεξες αυτό και όχι το άλλο, το κοινό ψάχνει έναν τίτλο και δεν τον βρίσκει σε σένα, αυτός γιατί εκθείασε στην κριτική του το τάδε βιβλίο κι εσύ το κατέθαψες, αγνοήστε αυτό το ευπώλητο φληνάφημα και αφιερωθείτε σε αυτό το αριστούργημα, και ένα σωρό άλλα συμβάντα που προσωπικά τα συναντώ συχνά τελευταία λόγω των κριτικών που παρουσιάζω και των χιλιάδων βιβλίων που διαβάζω. Θα το απολαύσετε περισσότερο αν γνωρίζετε περί γαλλικής λογοτεχνίας αλλά σίγουρα θα το διασκεδάσετε και θα γνωρίσετε οικείες εικόνες καθημερινής αναγνωστικής τρέλας!

Χαρακτηριστικά αποσπάσματα:

\"-Τι κρίμα, θέλετε να πείτε...τη στιγμή που εσείς κι εγώ ανακαλύπτουμε κάθε μήνα κι από ένα αριστούργημα. Φταίει το ότι ενενήντα τοις εκατό των μυθιστορημάτων που εκδίδονται, \"δεν αξίζει τον κόπο\", όπως έλεγε ο Πολάν. Η κριτική θα όφειλε να μην ασχολείται παρά με τα άλλα, αλλά είναι επιπόλαιη και φυγόπονη. Και αδιαφορεί τελείως για την αλήθεια. Δε γνωρίζει παρά δύο νόμους: της συντεχνίας και της παρέας. Με μια λέξη, είναι διεφθαρμένη. -Δεν τολμούσα να το πω. Λιβανίζουν κάτι θλιβερά βιβλία και, μέσα σε αυτό το μάγμα, τα μαργαριτάρια περνούν απαρατήρητα. Εξ ορισμού, η σύγχυση ωφελει τις μετριότητες\" (σελ. 83).

\"Μιλάω για τον τρόπο με τον οποίο ζουν σήμερα οι συγγραφείς: τόσο ανταγωνιστικά, ώστε, απ\' ό,τι μου λένε, να φτάνουν στο σημείο να γράφουν μόνο και μόνο για να συντρίψουν τους αντιπάλους τους. Μεγάλο μερίδιο ευθύνης σ\' αυτό φέρουν τα λογοτεχνικά βραβεία. Να γράφεις για να νικήσεις τους άλλους: τι φτωχή φιλοδοξία! Η τάξις της πνευματικής δημιουργίας έχει αυτό το ωραίο και μοναδικό: είναι ανοιχτή σ\' όλον τον κόσμο. Κι έχουν βαλθεί να την οροθετήσουν! Την έχουν κάνει κλειστή αγορά, όπου κάποια μπεστ-σέλερ καλύπτουν όλο το χώρο της. Κι όταν λέω \"έχουν\", εννοώ τις εκδοτικές βιομηχανίες, τους δημοσιογράφους-πιόνια, τους χονδρέμπορους της κουλτούρας. Α, χίλιες φορές καλύτερος ο κόσμος των ερασιτεχνών...\" (σελ. 147).

Πάνος Τουρλής