Πολύ καλύτερο και ουσιαστικότερο από τις Μέλισσες του Κάλβου της ιδίας. Εδώ έχουμε να κάνουμε με δύο γιατρίνες, την έγχρωμη Γκλάντυς Μακαλούλε και την Ελληνο-βρετανίδα Βάλερι Λογιάδη που βρισκονται εθελοντικά σε μια μη κερδοσκοπική οργάνωση που προσφέρει φάρμακα στους κατοίκους της Κένυας. Οι γιατρίνες συμμετέχουν σε ένα πρόγραμμα-πείραμα για την καταπολέμηση του AIDS ενώ ταυτόχρονα η Γκλάντις καταγράφει σε μορφή ημερολογίου αναμνήσεις, ιστορίες, μύθους και θρύλους της φυλής στην οποία ανήκει ο θετός της γιος.Η συγγραφέας δεν βιάζεται να μας συστήσει τους ήρωες του έργου της. Οι παρένθετες σελιδες του ημερολογίου δεν βιάζονται να μας εξηγήσουν γιατί βρίσκονται εκεί. Η ιστορία ξεδιπλώνεται σιγά σιγά και με όμορφο, λυρικό τρόπο. Όσο όμορφο και λυρικό μπορεί να είναι το γεγονός ότι στο βιβλίο περιγράφεται μια χώρα που μαστίζεται και από εμφυλίους και από θανατηφόρες μεταδοτικές αρρώστιες και από λειψυδρία και από έλλειψη φαρμάκων και άλλων ειδών πρώτης ανάγκης. Χωρίς εξάρσεις και συναισθηματισμούς και χωρίς να εκβιάζει τη συγκίνηση, η συγγραφέας μας περιγράφει την κατάσταση στη χώρα, τις ιεραποστολές και τον αγώνα τους για «προσηλυτισμό», τα εμπόδια και τις δυσκολίες των γιατρών εκεί να καταπολεμήσουν τις αρρώστιες και να μεταδώσουν την έννοια της πρόληψης και της προστασίας.
Παράλληλα με όλα αυτά η Γκλάντις, έκθετη σε ορφανοτροφείο αμέσως μετά τη γέννα της, ψάχνει τους πραγματικούς της γονείς. Το πιστοποιητικό γέννησής της όμως δεν υπάρχει πουθενά. Ποιος το έκρυψε και γιατί; Ποιανού κόρη είναι η Γκλάντυς και θέλουν να της κρύψουν την αλήθεια; Καιρό αργότερα, μια αγγελία που αναγκάζεται να δημοσιεύσει σε εφημερίδα, τη φέρνει σε επαφή με τον άρρωστο και ετοιμοθάνατο πατέρα της, πρωτεργάτη του κινήματος που αιματοκύλησε τη χώρα στον εμφύλιο, τώρα πλέον αιχμάλωτο του κράτους. Και η συνάντηση αυτή γίνεται πάλι χωρίς φανφάρες και μελό καταστάσεις, στέρεα, σωστά, όσο γίνεται πιο ορθολογικά.
Οι μύθοι, το γενεαλογικό δέντρο του θετού γιου της Γκλάντυς, οι ιστορίες της φυλής του, σύντομες, ουσιαστικές, με βαθύ περιεχόμενο και απόσταγμα σοφίας αιώνων, μας γνωρίζουν την άλλη πλευρά της Κένυας, την ανθρώπινη, την ειρηνική, την οικογενειακή.
Τα αινίγματα του Ν' Γκόρο ήταν ένα είδος διαγωνισμού μεταξύ των κατοίκων αυτού του χωριού για το ποιος θα βρει την απάντηση στα περισσότερα αινίγματα, κάτι όμως που οδηγούσε σε βαθύτατο φανατισμό και η σημασία του ήταν σοβαρότερη και μεγαλύτερη από ό,τι μπορεί να φανταστεί κάποιος, ήταν παιχνίδι μέχρι τελικής πτώσης κι όχι απλά μια διασκέδαση. Όπως γράφει η συγγραφέας: «Προφέροντας το κάλεσμα, ο Ιωσήφ δεν προσκαλούσε μόνο τον αντίπαλο στον αγώνα των γρίφων. Προσκαλούσε από τα βάθη της καρδιάς του την προγονική περηφάνια, τις παιδικές αναμνήσεις, στιγμές χαράς, επιβράβευσης του μόχθου, στιγμές φανερές, στιγμές γλεντιού και συλλογικότητας που κάποτε υπήρχαν στο Ν' Γκόρο» (σελ. 231).
Προσοχή μόνο γιατί έχει ένα σωρό τυπογραφικές αβλεψίες (σε δυο σημεία νομίζω ότι παραλείφθηκαν μικρές δευτερεύουσες προτάσεις, γιατί δεν έβγαζα νόημα).
Η συγγραφέας δεν μπορεί να ξεφύγει από τη σκιά του Κάλβου, τον αναφέρει ακόμη κι εδώ! Οι γονείς της Βάλερι μένουν στο Λάουθ του Λινκολνσάιρ, όπου ο Κάλβος είχε ζήσει τα τελευταία χρόνια της ζωής του διδάσκοντας γαλλικά και μαθηματικά στο οικοτροφείο που διηύθυνε η αγγλίδα γυναίκα του!
Καλογραμμένο και πρωτότυπο στη σύλληψή του, θα σας γεμίσει με σκέψεις, εικόνες καθημερινές από τα δελτία ειδήσεων αλλά πιο αληθινές, πιο ζωντανές, πιο γλαφυρές. Η άλλη Κένυα μπροστά στα μάτια σας.
Πάνος Τουρλής