ΠΡΟΣΟΧΗ SPOILERS
Βρισκόμαστε στις αρχές του 1800. Ο Μόστρας ήταν ο γραμματικός του μητροπολίτη Ουγγροβλαχίας Ιγνάτιου κι είχε ένα μεγάλο μισθό για την εποχή του. Τον ξόδευε αγοράζοντας βιβλία συνεχώς...με σκοπό να τα συγκεντρώσει μια μέρα και να κάνει μια βιβλιοθήκη που θα χάριζε στο ελληνικό έθνος, όταν το τελευταίο αποκτούσε την ελευθερία του. Σιγά σιγά η συλλογή του έγινε πάθος. Η συλλογή του κόντευε τους 20.000 τόμους...η φήμη της είχε ξεπεράσει τα σύνορα της Ιταλίας\". Κι όταν μετέβη στην Κέρκυρα για να χαρίσει τη συλλογή του άφησε πίσω του τα 1000 πολυτιμότερα και πιο σπάνια. Γύρω στο 1837 αρρώστησε βαριά και πριν πεθάνει έστειλε γράμμα στον αδερφό του, Κωνσταντίνο, στην Πίζα, να φυλάξει τα βιβλία αυτά σε σίγουρο μέρος. Η επιστολή του συνοδευόταν από βιβλίο με μια χειρόγραφη αφιέρωση-γρίφο με την ακριβή διεύθυνση όπου έπρεπε να φυλάξει τα βιβλία.
Κι ερχόμαστε στην Ιταλία του σήμερα, όπου ο πρωταγωνιστής του βιβλίου, Νικόλα Μιλάνο, νόθος γιος Έλληνα διπλωμάτη και Ρωμαίας λαϊκιάς, που κληρονόμησε μια σπάνια συλλογή βιβλίων και αρχίζει σιγά σιγά να τα πουλάει (κρατώντας ωστόσο κάποια πιο αγαπημένα ή κατά τη βιβλιοφιλική του κρίση, πιο σπάνια) ξεκινάει να κυνηγάει τη χαμένη αυτήν βιβλιοθήκη του Δημητρίου Μόστρα. Παράλληλα διαπιστώνουμε ότι υπάρχει μια "συμμορία" ανθρώπων που κυνηγούν "τέρατα" που δολοφόνησαν και βίασσαν αθώα κορίτσια και τώρα κυκλοφορούν ελεύθεροι. Κι αυτή η συμμορία ακολουθεί τον Νικόλα Μιλάνο.
Ένα κείμενο γεμάτο με άρωμα παλιού βιβλίου, με βιβλιολογικούς όρους, με την τρέλα του συλλέκτη, με την αγωνία της ανακάλυψης σημαντικών θησαυρών της ελληνικής τυπογραφίας σε Βενετία και Αυστρία (αρχέτυπα, δοκίμια εκδόσεων, πρωτότυπες εκδόσεις με χειρόγραφες σημειώσεις των σημαντικότερων τυπογράφων του 15ου και 16ου αιώνα, με κορυφή τον Άλδο Μανούτιο). Κι όταν η χαμένη βιβλιοθήκη έρχεται στο φως και διαβάζεις τι περιείχε νιώθεις απίστευτη συγκίνηση που αυτά τα βιβλία διασώθηκαν. Κρίμα μόνο που....
Γρήγηρη αφήγηση, ανατρεπτικά στοιχεία στην πλοκή, συναισθήματα ερωτικά και βιβλιοφιλικά, ταξίδι στη Ρώμη ακι στη Βενετία για να βρεθεί η άκρη του γρίφου και μια βιβλιοθήκη βασισμένη στο σύσημα Πανοπτικόν του Άγγλου φιλοσόφου Τζέρεμυ Μπένταμ (κυκλική, με απίστευτα ευρήματα ασφάλειας και προστασίας). Και φυσικά το ανατρεπτικό τέλος. Μια καλή συντροφιά, που με συγκίνησε και με ενθουσίασε λίγο περισσότερο ένεκα η βιβλιοθηκονομική μου πλευρά!!!
Πάνος Τουρλής