Ανάπτυξη – Πρόοδος: Δύο έννοιες της καθημερινής προπαγάνδας, αλλά και των κοινωνικών επιστημών και της φιλοσοφίας. Οι δύο έννοιες συνδέονται ενδογενώς. Η πρώτη αφορά κυρίως την τεχνολογική και την οικονομική ανάπτυξη. Η δεύτερη, συνολικά το ιστορικό γίγνεσθαι.

Βασιζόμενος στη διατυπωμένη θέση του Μαρξ ότι «ο καπιταλισμός καταστρέφει, μέσα από τη διαδικασία της ανάπτυξής του, τις δυο βασικές πηγές του πλούτου: τη φύση και τον άνθρωπο», εξετάζει την έννοια και τα αποτελέσματα της «προόδου».

Η πρόοδος είναι κατεξοχήν κεντρική έννοια της αστικής αντίληψης για τον άνθρωπο. Οι ιδεολόγοι της ανερχόμενης αστικής τάξης, οραματίστηκαν την κοινωνία της αφθονίας, του ορθού λόγου και το κράτος δικαίου που θα ήταν πραγματοποιήσιμο  χάρις στην ανάπτυξη των επιστημών και της τεχνολογίας. Η ιστορία διέψευσε αυτήν την ουτοπία. Ο καπιταλισμός αναπτύχθηκε «με τη φωτιά και το σίδερο», με την εκμετάλλευση του νεότερου προλεταριάτου, με τον ξεριζωμό και την προλεταριοποίηση των αγροτών, με την εκμετάλλευση και τη λεηλασία των αποικιών και με τους αδιάκοπους πολέμους.