Νίκος Καββαδίας (Συγγραφέας)

Νίκος Καββαδίας (1910-1975). Ο Νίκος (Κόλιας) Καββαδίας γεννήθηκε στο Νικόλσκι Ουσουρίσκι, μια μικρή επαρχιακή πόλη του Χαρμπίν της Μαντζουρίας το 1910, γιος του μεγαλεμπόρου Χαρίλαου Καββαδία και της Δωροθέας το γένος Αγγελάτου που κατάγονταν από την Κεφαλονιά. Είχε μια μεγαλύτερη αδερφή και δυο μικρότερους αδερφούς. Το 1914 μετά το ξέσπασμα του πρώτου παγκοσμίου πολέμου η οικογένεια Καββαδία επισκέφτηκε την Ελλάδα και κατέληξε στο Αργοστόλι ως το 1921, οπότε εγκαταστάθηκε στον Πειραιά. Είχε προηγηθεί η επιστροφή του πατέρα (ως το 1921) στη Ρωσία και η εκεί οικονομική καταστροφή του. Στον Πειραιά ο Νίκος τέλειωσε τη γαλλική σχολή του Saint Paul και το Γυμνάσιο. Παράλληλα δημοσίευσε τους πρώτους στίχους του στο περιοδικό της Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαίδειας με το ψευδώνυμο Πέτρος Βαλχάλας. Γράφτηκε στην Ιατρική Σχολή της Αθήνας, μετά το θάνατο του πατέρα του όμως αναγκάστηκε να διακόψει τις σπουδές του και να εργαστεί σε ναυτικό γραφείο, συνεχίζοντας τη συνεργασία του με φιλολογικά περιοδικά. Το 1929 μπάρκαρε στο φορτηγό πλοίο Άγιος Νικόλαος και από το 1930 ξεκίνησε η περίοδος των διαρκών ταξιδιών του ως το 1936. Το 1932 δημοσίευσε σε συνέχειες την Απίστευτη ιστορία του Λοστρόμου Νακαχαμόκο στην εφημερίδα Πειραϊκόν Βήμα. Το 1933 εξέδωσε την ποιητική συλλογή Μαραμπού, που έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από την κριτική. Ακολούθησαν το Πούσι (1947) και η Βάρδια (μυθιστόρημα-1954), ενώ μετά το θάνατό του εκδόθηκε και η συλλογή Τραβέρσο (1975). Το 1934 η οικογένειά του μετακόμισε στην Αθήνα. Το 1938 κατατάχθηκε στο στρατό και υπηρέτησε στην Ξάνθη. Το 1939 πήρε δίπλωμα ραδιοτηλεγραφητή. Το 1940 υπηρέτησε στην Αλβανία και πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση ως μέλος του Κ.Κ.Ε.. Από το 1945 ναυτολογήθηκε ως ραδιοτηλεγραφητής. Το 1953 πήρε το δίπλωμα του Ασυρματιστή Αʼ. Το 1965 πέθανε η μητέρα του. Το 1968 επισκέφτηκε την Κεφαλονιά μετά από τριάντα πέντε χρόνια απουσίας. Εκεί έγραψε το πεζό Λι. Πέθανε στην Αθήνα από εγκεφαλικό επεισόδιο. Ο Νίκος Καββαδίας ανήκει σχηματικά στη γενιά του τριάντα, στο χώρο της οποίας όμως κατέχει μια ιδιότυπη θέση. Ο ποιητικός του λόγος εξέφρασε την ανάγκη απόδρασης από τη σύγχρονη του ποιητή ελληνική πραγματικότητα κυρίως μέσα από τα στοιχεία του κοσμοπολιτισμού και του εξωτισμού. Η γραφή του υπήρξε κυρίως βιωματική και ακολούθησε μια εξελικτική πορεία προς την αφαίρεση και τα όρια του υπερρεαλισμού, πάντα όμως μέσα στα πλαίσια της παραδοσιακής στιχουργικής φόρμας και ρυθμικής τεχνικής. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Νίκου Καββαδία βλ. Αργυρίου Αλεξ., «Καββαδίας Νίκος», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό 4. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1985, Γεράνης Στέλιος, «Καββαδίας Νίκος», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας 7. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ. και Χρυσόσκονη στα γένια του Μαγγελάνου · Εισαγωγή και ανθολόγηση Δημήτρης Καλοκύρης, σ.11-68. Αθήνα, Ερμής, 1995. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Γιάννης Μόραλης (Ζωγράφος)

Έλληνας ζωγράφος και χαράκτης (1916-2009), ένας αληθινός "ευπατρίδης της ζωγραφικής", μια από τις πιο σημαντικές φυσιογνωμίες της ελληνικής τέχνης του 20ου αιώνα και καθηγητής της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών. Γεννήθηκε στην Άρτα τo 1916, αλλά από το 1922 ως το 1928 έζησε στην Πρέβεζα, όπου υπηρετούσε ως γυμνασιάρχης ο φιλόλογος πατέρας του. Το 1927 εγκαταστάθηκε μόνιμα με την οικογένειά του στην Αθήνα. Από το 1931 ως το 1936 σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, ζωγραφική με τους Κωνσταντίνο Παρθένη, Ουμβέρτο Αργυρό και Δημήτριο Γερανιώτη και χαρακτική με τον Γιάννη Κεφαλληνό. Το 1937 με υποτροφία της Ακαδημίας Αθηνών πήγε στη Ρώμη -όπου για έξι μήνες παρακολούθησε μαθήματα τοιχογραφίας και μωσαϊκού- και ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Παρίσι με μαθήματα τοιχογραφίας στην Ecole des Arts et Metiers, ζωγραφικής στο εργαστήριο του Γκερέν στη Σχολή Καλών Τεχνών και μωσαϊκού με καθηγητή τον Μαν. Το 1939 με την κήρυξη του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, ο Μόραλης επέστρεψε στην Αθήνα και το 1947 εκλέχτηκε τακτικός καθηγητής στην προπαρασκευαστική τάξη της ΑΣΚΤ και το 1953 τακτικός καθηγητής Εργαστηρίου Ζωγραφικής, θέση που διατήρησε ως το 1983. Εξέθεσε έργα του σε διάφορες ομαδικές και ατομικές εκθέσεις -στην Ελλάδα και στο εξωτερικό- και το 1958 αντιπροσώπευσε τη χώρα μαζί με τον Γ. Τσαρούχη και τον Αντ. Σώχο στη Μπιενάλε της Βενετίας. Καλλιτέχνης προικισμένος και προσωπικός δημιουργός, ο Μόραλης προσέφερε πολλά στην καλλιτεχνική δημιουργία του τόπου και της εποχής μας, καθώς δεν περιορίστηκε μόνο στις αναζητήσεις και στις κατακτήσεις του, τον πλούτο της εκφραστικής του γλώσσας και την ποιότητα των διατυπώσεων του αλλά κατόρθωσε να φτάσει σε μια προσωπική και γόνιμη σύνθεση τύπων της αρχαίας ελληνικής τέχνης και χαρακτηριστικών της νεότερης (κλασικής λιτότητας και αφαιρετικών τύπων), όπου συνδυάζεται η έμφαση στις πλαστικές αξίες με τη χρωματική ευγένεια και η μελετημένη απόδοση του χώρου με την περισσότερο ρυθμική οργάνωση του συνόλου. Κάτοχος τόσο των παραδοσιακών όσο και των σύγχρονων τεχνικών, ο Μόραλης, όχι μόνο στη ζωγραφική αλλά και στο κεραμικό, το μωσαϊκό και σε άλλα υλικά, έδωσε έργα που διακρίνονται για τη ρωμαλεότητα και την εσωτερική τους αλήθεια. Εξαίρετος δάσκαλος για περισσότερα από τριάντα χρόνια στην ΑΣΚΤ, έδωσε στους μαθητές του αφετηρίες και ενίσχυσε τις δυνατότητες τους, προετοιμάζοντας έτσι τους δημιουργούς της επόμενης γενιάς. Αφετηρίες της καλλιτεχνικής δημιουργίας του Μόραλη είναι η οπτική πραγματικότητα και καθοριστικό του θέμα η ανθρώπινη μορφή. Σε καμιά όμως περίπτωση δεν περιορίζεται στην εξωτερική ρεαλιστική περιγραφή αλλά, με την έμφαση στο ουσιαστικό και τη σχηματοποίηση, την πληρότητα του σχεδίου και την εσωτερικότητα του χρώματος, αποβλέπει πάντα να φτάσει στον καθοριστικό πυρήνα των θεμάτων του. Σε παλαιότερες προσπάθειές του, όπως στη γνωστή "Αυτοπροσωπογραφία" (1937), την "Αυτοπροσωπογραφία με το ζωγράφο Νικολάου" (1937), το "Ζωγράφο και τη γυναίκα του" (1942) -και τα τρία έργα στην κατοχή του καλλιτέχνη- αλλά και σε άλλες προσωπογραφίες γίνονται σαφή ορισμένα από τα χαρακτηριστικά της μορφοπλαστικής του γλώσσας: ο καλλιτέχνης χωρίς να θυσιάζει την οπτική πραγματικότητα χρησιμοποιεί ρεαλιστικό λεξιλόγιο για να δώσει και κάτι από το εσωτερικό περιεχόμενο των προσώπων που απεικονίζει. Αλλά και στα πρώιμα αυτά έργα διαπιστώνεται εύκολα μια κάποια τάση για σχηματοποίηση όπως και μια χρησιμοποίηση του χρώματος, σαν δυνατότητα υποβολής του χαρακτήρα των προσώπων. Σε μεταγενέστερα έργα του όπως η "Μαρία" (1950, Συλλογή Δ. Πιερίδη) ή η "Μορφή" (1952, στην κατοχή του καλλιτέχνη) γίνεται εντονότερη και σαφέστερη η μεταφορά του κέντρου του βάρους από το εξωτερικό στο εσωτερικό και από τη ρεαλιστική περιγραφή στην επιβολή των καθαρά πλαστικών αξιών. Ακολούθησαν οι σειρές "Συνθέσεις", "Επιτύμβια" και "Αθήνα" (σε διάφορες συλλογές) που έδωσαν τον τόνο σε όλη την περίοδο 1950-60. Στις προσπάθειες αυτές ο καλλιτέχνης προχωρεί σε νέες διατυπώσεις στις οποίες συνδυάζονται οι μορφές με το χώρο, τα βιόμορφα με τα αρχιτεκτονικά θέματα, τα ρεαλιστικά στοιχεία με τη σχηματοποίηση. Από τα έργα αυτής της περιόδου

Γ. Βελισσαρίδης (Ζωγράφος)

Α. Τάσσος (Ζωγράφος)

Ο χαράκτης Τάσσος (πραγματικό όνομα Αναστάσιος Αλεβίζος) γεννήθηκε το 1914 στη Λευκοχώρα Μεσσηνίας και πέθανε το 1985 στην Αθήνα. Από μικρός άρχισε να εργάζεται σε τυπογραφεία. Μαθήτευσε ζωγραφική δίπλα στο Γιώργο Κωτσάκη και 16 ετών, το 1930, έγινε δεκτός στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών. Μαθήματα γλυπτικής παρακολούθησε στο εργαστήριο του Θωμά Θωμόπουλου και αργότερα του Γιάννη Κεφαλληνού. Το 1939, με την αποφοίτησή του, άρχισε να συνεργάζεται με το περιοδικό Νέα Εστία. Ο Τάσσος έχει ενταχθεί στο Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας. Πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση και με άλλους καλλιτέχνες προσέφερε μέσα απ΄ την τέχνη του στους αγώνες για την απελευθέρωση. Το 1948 άρχισε να συνεργάζεται με τον Οργανισμό Εκδόσεως Σχολικών Βιβλίων, συνεργασία της οποίας καρπός υπήρξε η εικονογράφηση βιβλίων του Δημοτικού και του Γυμνασίου. Το 1955 ως το 1967 συνεργάστηκε με τα Ελληνικά Ταχυδρομεία στο σχεδιασμό γραμματοσήμων. Τα προηγούμενα χρόνια έγινε η πρώτη αναδρομική έκθεση έργων του οργανωμένη από την ομάδα "Στάθμη", που την αποτελούσαν ο ίδιος και άλλοι αξιόλογοι καλλιτέχνες, και έλαβε μέρος στη Μπιενάλε της Βενετίας και του Λουγκάνο. Το 1959 ανέλαβε τη διεύθυνση του τμήματος Γραφικών Τεχνών στο Αθηναϊκό Τεχνολογικό Ινστιτούτο, όπου δίδασκε ως το 1967. Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας έζησε αυτοεξόριστος στο εξωτερικό. Το 1977 μετά την κατάρρευση της χούντας, ήταν από τα ιδρυτικά μέλη της Πανελλήνιας Πολιτιστικής Κίνησης. Υπήρξε επίσης μέλος του Δ.Σ. της Εθνικής Πινακοθήκης.

Γιώργος Βακαλό (Ζωγράφος)

Ο Γιώργος Βακαλό γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1902 και πέθανε στην Αθήνα το 1991. Ξεκίνησε τη μαθητεία του στη ζωγραφική και στη μικρογραφία κοντά στον Λύσανδρο Πράσινο (πατέρα του Μάριου Πράσινου). Συνέχισε στo Παρίσι (1922-1928), στις Ecole des arts decoratifs και στις Ακαδημίες Grande chaumiere και Julian. Σπούδασε, επίσης, σκηνογραφία στη θεατρική σχολή του C. Dullin L΄ atelier και κοντά στον L. Medgyes. Κατά τη δεκαετία 1930-1940, συνεργάστηκε ως σκηνογράφος με τους J. Copeau, J.-L. Barrault, M. Saint-Denis, Itkin, σε διάφορα θέατρα στο Παρίσι, καθώς επίσης και με την Compagnie des Quinze στο Globe Theatre στο Λονδίνο. Εξέθετε τακτικά τη ζωγραφική του στα Salon d΄automne και Salon des independants και όλο αυτό το διάστημα μετείχε σε διεθνείς εκθέσεις σκηνογραφιών, ενώ το 1938 διακρίθηκε με το Α΄ Βραβείο ζωγραφικής στην Exposition Carmine. Οι μακέτες των σκηνικών του για την Ειρήνη του Αριστοφάνη, που ανέβασε ο C. Dullin αγοράστηκαν τότε από το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης. Το 1940, ύστερα από την εισβολή των Γερμανών στη Γαλλία, έρχεται στην Ελλάδα και αρχίζει τις συνεργασίες του με ελληνικά θέατρα, όπως την Εθνική Λυρική Σκηνή, το Κ.Θ.Β.Ε., το Εθνικό Θέατρο, κ.ά. Υπήρξε από τα ιδρυτικά μέλη της ομάδας Στάθμη και ίδρυσε το 1957 μαζί με τους Π. Τέτση, Φ. Φραντζισκάκη και Ε. Βακαλό την πρώτη Σχολή Διακοσμητικών Τεχνών της Ελλάδας. Έχει παρουσιάσει έργα του σε ατομικές εκθέσεις σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Κύπρο, Λος Άντζελες, ενώ το 1994 οργανώθηκε αναδρομική έκθεση στην Γκαλερί Νέες Μορφές στην Αθήνα. Έχει πάρει μέρος σε πολλές ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό (Biennale Αλεξάνδρειας,1967 κ.ά.) και έχει τιμηθεί με το παράσημο του Ιππότη της Λεγεώνας της Τιμής από το Γαλλικό Κράτος το 1953.

Δημήτρης Γιαννουκάκης (Ζωγράφος)

Γιαννουκάκης, Δημήτρης (Ερμούπολη 1898-Αθήνα 1991) Σπούδασε ζωγραφική και χαρακτική στη Σχολή Καλών Τεχνών της Δρέσδης (1921- 1927) και μετά στο Παρίσι (1929). Εργάστηκε σαν καλλιτεχνικός διευθυντής στο τυπογραφείο Ασπιώτη - ΄Ελκα στην Κέρκυρα. Περισσότερο από την ζωγραφική, καλλιέργησε τη χαρακτική και ειδικότερα τη χαλκογραφία. Ασχολήθηκε επίσης και με εικονογραφήσεις βιβλίων με χαρακτικά, καθώς και με τη χάραξη γραμματοσήμων.