Διαθέσιμο κατόπιν παραγγελίας
Αποστέλλεται την ίδια ή την επόμενη εργάσιμη
ISBN:
9789605051709
Κατηγορίες:
Έτος κυκλοφορίας
Εκδότης
ΤΟΝ ΝΟΕΜΒΡΙΟ ΤΟΥ 1958 το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ παρουσίασε σε πρώτη έκδοση ένα «πολύ συναρπαστικό κομμάτι ιστορίας και ανθρώπινης προσωπικότητας»: το Ημερολόγιο της εξορίας του Λ. Τρότσκι. Ο Ρώσος επαναστάτης, μετά την εξορία του στην Πρίγκηπο της Προποντίδας (1929-1933), βρίσκεται στη Γαλλία. Το ημερολόγιό του απλώνεται από τις 7 Φεβρουαρίου ώς τις 8 Σεπτεμβρίου του 1935, δηλαδή τους τελευταίους μήνες που έμεινε εκεί (υπό αστυνομική επιτήρηση) και τους πρώτους τρεις μήνες που βρήκε προσωρινό άσυλο στη Νορβηγία, διωγμένος σαν «ανεπιθύμητος» από την κυβέρνηση Φλαντέν.
Στο Ημερολόγιο ο αναγνώστης θα βρει πλούσιο στοχασμό, συχνά πυκνωμένο, όμως τόσο διεισδυτικό, για τις κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις της εποχής που οδήγησαν στην τραγωδία του B` Παγκόσμιου πολέμου, την άνοδο του φασισμού στην Ευρώπη, τις πολιτικές αναταράξεις και παλινδρομήσεις της Γαλλίας, σύντομες αλλά ουσιαστικές κρίσεις για διάφορους συγγραφείς και για το έργο τους, σχόλια για τον Φρόυντ, σκιαγραφία των Μαρξ-Ένγκελς στις μεταξύ τους σχέσεις, ιστορικές αναμνήσεις από την Οκτωβριανή Επανάσταση και τη συνεργασία του με τον Λένιν, καθώς και γενικότερα κρίσεις για τους πρωταγωνιστές της Οκτωβριανής Επανάστασης που έχουν αρχίσει να δικάζονται στις δίκες της Μόσχας.
Γίνεται όμως ταυτόχρονα και πολύ προσωπικός, γράφει για τη βαθύτερη σχέση του με τη γυναίκα του Νατάλια, για τις μουσικές πού ακούνε, για τις αγωνίες του σχετικά με τα παιδιά τους καιιδιαίτερα για τον μικρότερο γιο τους Σεριόζα, που έχει παραμείνει στη Σοβιετική Ένωση έρμαιο της εκδικητικής και εκβιαστικής μανίας του Στάλιν, καθώς και για την τάση κατάθλιψης που τον κατατρέχει. Καταγράφει επίσης το περίφημο όνειρό του στο οποίο πάνω σε ένα πλοίο συνομιλεί με τον Λένιν, που είναι όμως ήδη νεκρός.
Το Ημερολόγιο συνοδεύεται από τη «Διαθήκη» του, την τόσο λιτή και σημαντική, γραμμένη πέντε χρόνια μετά, και λίγους μόλις μήνες πριν από τη δολοφονία του, τον Αύγουστο του 1940 στο Μεξικό - όπου βρήκε από τις αρχές του 1937 ύστατο καταφύγιο. Η έκδοση συμπληρώνεται από σημαντικό φωτογραφικό υλικό, μια εισαγωγή του πιστού Γαλλοολλανδού φρουρού και γραμματέα του στις εξορίες Ζαν βαν Χάιγενουρτ, μια εισαγωγή του Αλφρέντ Ροσμέρ που σχολιάζει την πολιτική συγκυρία της Γαλλίας κατά την παραμονή του Τρότσκι, καθώς και από ένα δοκίμιο του Σάββα Μιχαήλ για το όνειρο του Τρότσκι και την ψυχαναλυτική του προσέγγιση από τον Ζακ Λακάν και τον Σλαβόι Ζίζεκ.
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΑΘΗΚΗ
[...] Μόνο μετά τις 23 του Μάρτη (που `γραφα για τη Νατάλια) κατάλαβα πως στις προηγούμενες σελίδες κρατούσα περισσότερο ένα ημερολόγιο πολιτικό και φιλολογικό παρά προσωπικό. Και μπορούσε πραγματικά να ήταν αλλιώς; Η πολιτική και η φιλολογία αποτελούν στην ουσία το περιεχόμενο της προσωπικής μου ζωής. Φτάνει μόνο να πιάσω στο χέρι μου πένα, και οι σκέψεις μου από μόνες τους απλώνονται σε δημόσια έκθεση... Δεν μπορείς να το αλλάξεις αυτό και μάλιστα στα πενηνταπέντε σου χρόνια.
[...] Πρέπει κανείς να παίρνει τα πράγματα όπως είναι. Για τον ίδιο λόγο που μου `λαχε να πάρω μέρος σε μεγάλα γεγονότα, το παρελθόν μου με ξεκόβει τώρα από ευκαιρίες για δράση. Περιορίζομαι να ερμηνεύω τα γεγονότα και να προσπαθώ να προβλέψω τη μελλοντική πορεία τους. Τουλάχιστον αυτή η ασχολία είναι πιο ικανοποιητική από το απλό παθητικό διάβασμα. [...] Φυσικά εγώ δεν δεσμεύομαι με κανέναν τρόπο από τα πριν απέναντι σ` αυτό το είδος. Το πλεονέκτημα ενός ημερολογίου – αλίμονο το μοναδικό – βρίσκεται ίσα ίσα στο γεγονός ότι σ` αφήνει ελεύθερο από κάθε λογής φιλολογικές απαιτήσεις ή συνταγές.
[...] Η ζωή είναι όμορφη. Ας την καθαρίσουν οι αυριανές γενιές από κάθε ασκήμια, κάθε καταπίεση και βία, και ας τη χαρούν σ` όλη την πληρότητά της.
[...] Η ζωή μας εδώ πέρα πολύ λίγο διαφέρει από φυλακή. Είμαστε κλεισμένοι στο σπίτι μας και στην αυλή μας και δεν συναντάμε άνθρωπο συχνότερα απ` ό,τι τις ώρες της επίσκεψης στη φυλακή. Είναι αλήθεια, μέσα στους τελευταίους λίγους μήνες αποχτήσαμε ένα ραδιόφωνο, μα τέτοια πράγματα υπάρχουν ακόμα και σε μερικές φυλακές, τουλάχιστον στην Αμερική (όχι στη Γαλλία, φυσικά). Ακούμε σχεδόν αποκλειστικά κοντσέρτα, που τώρα πιάνουν μια μάλλον εξαίρετη θέση στην καθημερινή μας ρουτίνα. Τον περισσότερο καιρό ακούω μουσική επιπόλαια καθώς εργάζομαι. Μερικές φορές η μουσική με βοηθάει να γράφω, μερικές φορές μ` έμποδίζει. Γενικά μπορώ να πω πως με βοηθάει να καταστρώσω τα πρώτα σχεδιάσματα των ιδεών μου, όμως μ` εμποδίζει να δουλέψω πάνω σ` αυτά. Η Ν., όπως πάντα, ακούει απορροφημένη και συγκεντρωμένη. Ακριβώς τώρα ακούμε Ρίμσκυ-Κόρσακοφ.
Το ραδιόφωνο σού θυμίζει πόσο πλατιά και πολύμορφη είναι η ζωή, και συνάμα δίνει έκφραση πραγματικά οικονομική και πυκνή σ` αυτή την ποικιλία. Κοντολογίς, είναι ένα όργανο τέλεια προσαρμοσμένο για φυλακή.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ
Ο Τρότσκι στη Θάλασσα του Μαρμαρά, 1933
Ο Λέον Τρότσκι ήταν ένας από τους κεντρικούς ηγέτες της Οκτωβιανής Επανάστασης του 1917 στη Ρωσία, καθώς και του Μπολσεβικικού Κόμματος και της Κομμουνιστικής Διεθνούς κατά τα πρώτα χρόνια της Σοβιετικής Δημοκρατίας. Μετά τον θάνατο του Λένιν το 1924, ο Τρότσκι ήταν ο βασικός ηγέτης του αγώνα για τη συνέχιση της κομμουνιστικής προοπτικής, μπροστά στην πολιτική αντεπανάσταση της οποίας επιφανέστερος εκπρόσωπος ήταν ο Στάλιν. Ο Τρόσκι εξορίστηκε από τη Σοβιετική Ένωση το 1929 και δολοφονήθηκε στο Μεξικό το 1940 από τη μυστική αστυνομία του Στάλιν.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
Μικρασιατικής καταγωγής γεννημένος στον Πειραιά το 1910, ο Μιχάλης Β. Λίλλης υπήρξε συγγραφέας, μεταφραστής και εκδότης. Μετέφρασε στα ελληνικά έργα των Φρόιντ, Στέκελ, Λούντβιχ, Μαρξ, Ένγκελς, Λένιν, Τρότσκι, Μπουχάριν, κ.ά., και υπήρξε συντάκτης και εκδότης λεξικών. Μέσω του εκδοτικού του οίκου "Προμηθέας", ο οποίος λειτούργησε για αρκετά χρόνια στην Αθήνα, στο μέγαρο Νικολούδη, απέκτησε την αποκλειστικότητα για την Ελλάδα έκδοσης έργων των Τρότσκι, Γκόρκι, Ντίκενς, Ζολά, Τσβάιχ, Μωπασάν, κ.ά. Παντρεμένος με τη δικηγόρο Καίτη Μ. Φλέσσα από την Καρυά Άργους, ήταν λάτρης της Αργολίδας και επισκεπτόταν συχνά τη γενέτειρα της γυναίκας του καθώς και το Ναύπλιο. Μετά το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967 οι αρχές της Χούντας άρχισαν την παρακολούθησή του, αναγκάζοντάς τον να φύγει στο εξωτερικό. Κατέφυγε στις Βρυξέλλες όπου πήρε με δυσκολία πολιτικό άσυλο, με τη μεσολάβηση του Βέλγου Σοσιαλιστή Υπουργού, μέλους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και προέδρου της Σοσιαλιστικής Ομάδας του, Έρνεστ Γκλιν, και του ανεξάρτητου τροτσκιστή βουλευτή Πιέρ Λεγκρέβ. Στις Βρυξέλλες, όμως, από τις στερήσεις και το βαρύ κλίμα προσεβλήθη από φυματίωση. Έπειτα από έναν χρόνο νοσηλείας στο σανατόριο του Άλσεμπερκ (προαστίου των Βρυξελλών), μετοίκησε στη νότια Ιταλία για να επιβιώσει, σε κλίμα παρόμοιο με αυτό της Ελλάδας, στο Κασταλαμάρε Ντι Στάμπια της Νάπολης, εναλλάξ με το Βέλγιο το οποίο του παρείχε πολιτικό άσυλο. Στις 29 Ιουλίου 1974, επιστρέφοντας στην Ελλάδα, ο Μιχάλης Λίλλης άφησε την τελευταία του πνοή στο λιμάνι της Πάτρας χτυπημένος από τον καρκίνο. Κατά την διάρκεια της απουσίας του, πρώην συνεργάτες του κυκλοφόρησαν σε παράνομα φωτοτυπημένα αντίτυπα τα τροτσκιστικά, μαρξιστικά και λενινιστικά έργα που τις μεταφράσεις και εκδόσεις τους είχε επιμεληθεί ο Λίλλης, εισπράττοντας κέρδη χωρίς να έχουν καταβάλλει πνευματικά δικαιώματα. Σφετερίστηκαν έτσι το κόστος της παραγωγής των πρωτότυπων έργων που ο Λίλλης κατόρθωσε να εκδώσει, πουλώντας ακόμα και ένα ακίνητο στην Πειραϊκή για τον σκοπό αυτό. Μετά το θάνατό του, η σύζυγός του Καίτη Φλέσσα - Λίλλη επιδίωξε την επανίδρυση των εκδόσεων "Προμηθέας" και μέσω αυτών τη "νόμιμη" επανέκδοση των έργων του Τρότσκι όπως τα "Λογοτεχνία και επανάσταση", "Ιστορία της Ρωσικής Επανάστασης", "Τα εγκλήματα του Στάλιν", κ.ά. Υπερασπίστηκε τα πνευματικά του δικαιώματα έως το σημείο που η υγεία της το επέτρεπε, φεύγοντας από τη ζωή το 1996.
(Βιογραφικό σημείωμα: Ελένη Φλέσσα)