Πρακτικά Α΄ Πανελληνίου Συνεδρίου για τον Γιάννη Σκαρίμπα
zoom in
Προσθήκη στα αγαπημένα

Πρακτικά Α΄ Πανελληνίου Συνεδρίου για τον Γιάννη Σκαρίμπα

11-13 Νοεμβρίου 2005, Χαλκίδα, θέατρο Παπαδημητρίου

Συλλογικό έργο

Εξόριστος για πάντα από την Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας του Κ. Θ. Δημαρά, ο Γιάννης Σκαρίμπας καταλαμβάνει, αντίστοιχα, μια παράγραφο δεκαεξίμισι και άλλη μία δεκατρισίμισι αράδων στις ιστορίες της Νεοελληνικής λογοτεχνίας του Mario Vitti και του Λίνου Πολίτη, ο οποίος του επέθεσε τον τίτλο του «ιδιότυπου και απροσάρμοστου και στην ποίηση και στην πεζογραφία». (. . .) Ωστόσο, το έργο του Σκαρίμπα, αν και παραγκωνίστηκε και σμικρύνθηκε από διάφορους εκπροσώπους της Γενιάς του Τριάντα (παρόλο που, σύμφωνα με μαρτυρίες, διαβαζόταν πολύ), όχι μόνον δεν αγνοήθηκε από το τέλος του 20ου αιώνα μέχρι και σήμερα, αλλά προκάλεσε με συλλογικότερο τρόπο το ενδιαφέρον των μελετητών. (. . .)


[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]

Συλλογικό έργο (Συγγραφέας)


Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Γιάννης Παπακώστας (Εισηγητής)

Ο Γιάννης Παπακώστας είναι καθηγητής της Νέας Ελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Σπούδασε Νέα Ελληνική Φιλολογία στα Πανεπιστήμια Ιωαννίνων και Αθηνών αντίστοιχα. Διδάκτωρ και υφηγητής της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ασχολείται κυρίως με την περίοδο 1880 κι εξής και έχει πραγματοποιήσει έρευνα σε βιβλιοθήκες της Κωνσταντινούπολης και του Βουκουρεστίου. Έχει δημοσιεύσει φιλολογικές μελέτες και μονογραφίες για τους όρους "Φιλολογία - Ελαφρά Φιλολογία - Λογοτεχνία", για τον Διονύσιο Σολωμό, για την Κωνσταντινουπολίτισσα πεζογράφο Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, για το περιοδικό Εστία και το διήγημα, για τους Φωτιάδη, Καρυωτάκη και Λαπαθιώτη. Έχει επίσης επιμεληθεί την έκδοση των Απάντων του Γ. Δροσίνη. Έχει συνεργασθεί με τα περιοδικά Διαβάζω, Η Λέξη, Νέα Εστία και με τις εφημερίδες Το Βήμα, Τα Νέα, Η Αυγή, Η Ελευθεροτυπία, Η Καθημερινή. Για την πρωτοτυπία του έργου του έχει τιμηθεί δύο φορές (1985 και 1992) από την Ακαδημία Αθηνών. Έχει διατελέσει μέλος της Επιτροπής Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας (1996-1997) και Πρόεδρος αυτής κατά την περίοδο 1998-2001. Από τον Ιούνιο του 2002 είναι μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης.

Νίκος Δ. Τριανταφυλλόπουλος

Νίκος Δ. Τριανταφυλλόπουλος (Εισηγητής)

Γεννήθηκε το 1933 στο Διδυμότειχο, όπου υπηρετούσε ο πατέρας του ως φιλόλογος. Μεγάλωσε και μένει στη Χαλκίδα. Σπούδασε φιλολογία στο Παν/μιο Αθηνών, με αρχαιοελληνιστές το Στυλιανό Κορρέ, Αντώνιο Χατζή, Κων/νο Βουρβέρη και Ιωάννη Σταματάκο. Εργάστηκε από το 1959 ως το 1990 στη μέση εκπαίδευση (τα τρία πρώτα χρόνια στην Κύπρο). Έχει εκδώσει τις ποιητικές συλλογές "Το λαγούμι", Δόμος, 1979, και "Για το θαλασσινό αηδόνι", Δόμος, 1984 (έκδοση εκτός εμπορίου), τα πεζά "Τρία θαλασσινά ειδύλλια", Δόμος, 1985, ""Επισείουσα Ανέμου"", Δημόσια Βιβλιοθήκη Χαλκίδας, 1989, "Λιμενάρχης Ευρίπου", Κέδρος, 1993, Νεφέλη, 2002, "Ανύπαρχτο λιμάνι", Διάμετρος, 1998, και το "μικτό είδος" "Το βαθύ πηγάδι ή εκρήξεις συναφών φωτοβολίδων", Στιγμή, 1989. Ασχολείται με την έκδοση και τη μελέτη του έργου του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη και του Αλέξανδρου Μωραϊτίδη.

Χριστόφορος Μηλιώνης

Χριστόφορος Μηλιώνης (Εισηγητής)

Ο Χριστόφορος Μηλιώνης (1932-2017) γεννήθηκε στο Περιστέρι Πωγωνίου, όπου πέρασε τα παιδικά και τα εφηβικά του χρόνια. Φοίτησε στη Ζωσιμαία Σχολή Ιωαννίνων και σπούδασε κλασική φιλολογία στο ΑΠΘ. Υπηρέτησε στη Μέση Εκπαίδευση (1955-1991) ως καθηγητής, γυμνασιάρχης και σχολικός σύμβουλος. Υπήρξε μέλος της ομάδας εργασίας που συνέταξε τα Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας για το γυμνάσιο και το λύκειο.

Δημοσίευσε το πρώτο του διήγημα το 1954 στο περιοδικό Ηπειρωτική Εστία Ιωαννίνων. Υπήρξε μέλος των εκδοτικών ομάδων των περιοδικών Ενδοχώρα και Δοκιμασία (Ιωάννινα)· συνεργάστηκε επίσης με πολλά λογοτεχνικά περιοδικά, καθώς και με τις εφημερίδες Η Καθημερινή και Τα Νέα. Το έργο του, ευρύ και ποικίλο, περιλαμβάνει πεζογραφικά βιβλία, δοκίμια, φιλολογικές μελέτες και μεταφράσεις από τα αρχαία ελληνικά· στον πυρήνα του πάντως βρίσκεται η λογοτεχνία, την οποία υπηρέτησε διά βίου με αφοσίωση και θέρμη. Καλλιέργησε όλα σχεδόν τα είδη με ξεχωριστά αποτελέσματα, ωστόσο κορυφαία θέση στη λογοτεχνική του παραγωγή κατέχει η συλλογή διηγημάτων Καλαμάς κι Αχέροντας (1985 – Κρατικό Βραβείο Διηγήματος 1986), η οποία άφησε ισχυρό αποτύπωμα στη μεταπολεμική διηγηματογραφία μας.

Πρόκειται για διηγήματα που εκφράζουν τη νοσταλγία του μέτοικου, του ανθρώπου που αναγκάζεται να ξεριζωθεί από τη γενέθλια γη, μέσα στη θύελλα της Κατοχής και του Εμφυλίου ή εξαιτίας της ανέχειας. Με συχνές παρεκβάσεις και ευρηματικούς συνειρμούς ο Μηλιώνης διαμορφώνει μια εξαιρετικά ευλύγιστη, νεωτερική τεχνική συνεχούς μετάβασης από το παρόν στο παρελθόν. Ωστόσο, πίσω από το πυκνό πλέγμα των συνειρμών προβάλλει, όπως παρατηρεί ο Σπύρος Τσακνιάς, μια «κρυφή αλλά στέρεη συμμετρία». Αυτός ο επίμονος μετεωρισμός ανάμεσα στους παραδοσιακούς και τους νεωτερικούς τρόπους εξηγεί ίσως γιατί αισθανόμαστε ότι η συλλογή Καλαμάς κι Αχέροντας είναι συνάμα έργο κλασικό αλλά και μοντέρνο.

Μεμονωμένα διηγήματα του βιβλίου έχουν μεταφραστεί σε ανθολογίες και περιοδικά σε διάφορες γλώσσες. Ολόκληρη η συλλογή μεταφράστηκε στα γερμανικά από τον Hans Eideneier (Romiosini, 1990· νέα, επεξεργασμένη μορφή της μετάφρασης από τον Theo Votsos, επίμετρο Ελισάβετ Κοτζιά, 2017) και στα αγγλικά από τη Marjorie Chambers (Κέδρος, 1996).


Παναγιώτης Δ. Μαστροδημήτρης

Παναγιώτης Δ. Μαστροδημήτρης (Εισηγητής)

Ο Π. Δ. Μαστροδημήτρης γεννήθηκε το 1934 στο Μαντούδι Ευβοίας. Σπούδασε φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών, της οποίας το 1970 ανακηρύχθηκε αριστούχος διδάκτωρ. Υπηρέτησε ως έκτακτος βοηθός στο ίδιο ίδρυμα (1959-1961) και κατά την πενταετία 1961-1966 ως καθηγητής στη Δημόσια Μέση Εκπαίδευση. Στα τέλη του 1966 μετατάχθηκε στην παραπάνω Σχολή ως "Διδάσκαλος Νέων Ελληνικών". Κατά τη διετία 1970-1971 υπήρξε υπότροφος του Ελληνικού Ινστιτούτου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών της Βενετίας. Υπηρέτησε κατά την τριετία 1972-1975 ως έκτακτος καθηγητής της Νεώτερης Ελληνικής Φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή Θεσσαλονίκης και από το 1981 ως το 2001 δίδαξε ως τακτικός καθηγητής της ίδιας ειδιότητας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου διετέλεσε διευθυντής του Τομέα Νεοελληνικής Φιλολογίας και πρόεδρος του Τμήματος Φιλολογίας. Έλαβε μέρος σε πολλά ελληνικά και διεθνή συνέδρια και είναι μέλος ελληνικών και ξένων ιδρυμάτων και εταιρειών. Έχει τιμηθεί από την Ακαδημία Αθηνών με το βραβείο δοκιμίου του Ιδρύματος Κώστα και Ελένης Ουράνη (1989), για το βιβλίο του Πέντε δοκίμια για τη νεοελληνική πεζογραφία, και με το κρατικό λογοτεχνικό βραβείο δοκιμίου-κριτικής (1992), για το βιβλίο του Προοπτικές και Προσεγγίσεις.

Χριστίνα Ντουνιά

Χριστίνα Ντουνιά (Εισηγητής)

Η Χριστίνα Ντουνιά είναι καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales, στο Νεοελληνικό Ινστιτούτο της Σορβόννης και στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Δίδαξε στη Μέση Εκπαίδευση, στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο και εργάστηκε ως κριτικός λογοτεχνίας στο περιοδικό Αντί. Μελέτες και άρθρα της έχουν δημοσιευθεί σε περιοδικά και συλλογικούς τόμους. Το 2000 τιμήθηκε με το Κρατικό βραβείο δοκιμίου και το 2016 με το Βραβείο δοκιμίου της Ακαδημίας Αθηνών (Ίδρυμα Πέτρου Χάρη).

Λάμπρος Βαρελάς (Εισηγητής)


Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου

Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου (Εισηγητής)


Ελένη Κόλλια (Εισηγητής)

Η Ελένη Κόλλια γεννήθηκε στην Αθήνα το 1968. Σπούδασε γαλλική γλώσσα και φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ο "Ένοικος του ενικού" είναι η πρώτη της ποιητική συλλογή. Έχει μεταφράσει τα "Τελευταία ποιήματα του έρωτα" του Πωλ Ελυάρ, "Ποιήματα" του Μαρσέλ Προυστ, "Το μεθυσμένο καράβι - Επιστολές" του Αρθούρ Ρεμπώ.

Κατερίνα Κωστίου

Κατερίνα Κωστίου (Εισηγητής)

Η Κατερίνα Κωστίου είναι καθηγήτρια στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών, όπου υπηρετεί από το 1997. Ο ερευνητικός της χώρος περιλαμβάνει την ποιητική της ανατροπής (ειρωνεία, σάτιρα, παρωδία, χιούμορ), τη νεοελληνική λογοτεχνία από τον 19ο αιώνα έως σήμερα, την ευρωπαϊκή ποίηση, τη μετάφραση της ποίησης, καθώς και την ταυτότητα των λογοτεχνικών χαρακτήρων. Έχει δημοσιεύσει πολλές μελέτες σε περιοδικά και σύμμεικτους τόμους, και έχει επιμεληθεί, από το 1992 έως σήμερα, δώδεκα τόμους με τα πεζογραφικά και ποιητικά έργα του Γιάννη Σκαρίμπα, για τις εκδόσεις Νεφέλη. Την τελευταία δεκαετία ασχολείται συστηματικά με το έργο του Καβάφη και τη σύγχρονη λογοτεχνία, ενώ, παράλληλα, προσπαθεί μάταια να "κλείσει τους λογαριασμούς της΄ με τον Σκαρίμπα.

Άγγελος Γ. Μαντάς (Εισηγητής)

Ο Άγγελος Μαντάς γεννήθηκε στους Βούνους της Κεντρικής Εύβοιας και σπούδασε φιλολογία. Είναι διδάκτωρ φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και υπηρετεί στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση ως σχολικός σύμβουλος φιλολόγων. Η διδακτρορική του διατριβή έχει τον τίτλο: "Ο τροπικός Παπαδιαμάντης. Συμβολή στη μελέτη της μεταφοράς των παπαδιαμαντικών διηγημάτων".

Ιωάννα Ναούμ (Εισηγητής)


Γιώργος Δ. Παγανός

Γιώργος Δ. Παγανός (Εισηγητής)

Ο Γ. Δ. Παγανός, φιλόλογος-κριτικός της λογοτεχνίας, γεννήθηκε στο Βόλο και εργάστηκε ως φιλόλογος και σχολικός σύμβουλος στη δημόσια εκπαίδευση. Συνέβαλε στην ανανέωση κειμένων της λογοτεχνίας στη Μέση Εκπαίδευση και στη διδακτική του μαθήματος. Έργα του: Νεοελληνική Πεζογραφία, Θεωρία και Πράξη, Α΄ τόμ. 1983, Νεοελληνική Πεζογραφία, Θεωρία και Πράξη, Β΄ τόμ. 1993, Αναζητήσεις στη σύγχρονη πεζογραφία, 1984, Ο εκπαιδευτικός δημοτικισμός και ο Κωστής Παλαμάς (σε συνεργασία με την Αλεξάνδρα Λαμπράκη) 1994 κ.ά.

Γεωργία Λαδογιάννη (Εισηγητής)


Σάββας Παύλου

Σάββας Παύλου (Εισηγητής)

Ο Σάββας Παύλου (1951-2016) γεννήθηκε στη Λευκωσία. Σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και έκανε το διδακτορικό του στο Πανεπιστήμιο Κύπρου (τίτλος της διατριβής του: "Σεφέρης και Κύπρος"). Εργάσθηκε ως φιλόλογος στη Μέση Εκπαίδευση της Κύπρου. Τον Σεπτέμβριο του 2000 ορίστηκε επιθεωρητής φιλολογικών μαθημάτων και τον Σεπτέμβριο του 2004 πρώτος λειτουργός εκπαίδευσης. Από τους σημαντικότερους μελετητές του έργου του Γιώργου Σεφέρη, εκτός από την διατριβή του, η οποία εκδόθηκε το 2005 και πολλών άλλων, υπήρξε επιστημονικός συνεργάτης στα ντοκιμαντέρ του Ανδρέα Πάντζη για τον Σεφέρη με τίτλο "Φωτογραφική μηχανή σωστά κανονισμένη" (2004) και "Ο Σεφέρης στη χώρα της έκλειψης" (2007). Υπήρξε συνεκδότης του περιοδικού "Μικροφιλολογικά". Κείμενά του έχουν δημοσιευθεί σε περιοδικά και εφημερίδες της Ελλάδας ("Νέα Εστία", "Αντί", "Άρδην", "Καθημερινή" κ.ά.) και της Κύπρου ("Ακτή", "Σημερινή", "Πολίτης", "Τα Νέα" κ.ά.). Έφυγε από τη ζωή στις 6 Απριλίου 2016, σε ηλικία 65 ετών, μετά από μάχη με τον καρκίνο.

Κυριακή Χρα (Εισηγητής)


Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος

Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος (Εισηγητής)

Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος (1930). Ο Ηλίας Παπαδημητρακόπουλος γεννήθηκε στον Πύργο Ηλείας, γιος γνωστού δικηγόρου της πόλης. Πέρασε τα παιδικά του χρόνια στο οικογενειακό κτήμα στα όρια του Πύργου και τέλειωσε το πρακτικό τμήμα του εκεί Γυμνασίου. Ο θάνατος του πατέρα του κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής (1943) προκάλεσε και την οικονομική καταστροφή της οικογένειας. Σπούδασε στη Στρατιωτική Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1949-1955), με ειδίκευση στην παθολογία και μετεκπαίδευση στην υγιεινολογία. Παραιτήθηκε το 1958, υποχρεώθηκε ωστόσο να επιστρέψει και από το 1959 ως το 1968 έζησε στην Καβάλα. Εκεί συνεργάστηκε με το περιοδικό "Αργώ" και υπήρξε συνιδρυτής του περιοδικού "Σκαπτή Ύλη" και ιδρυτής της κινηματογραφικής λέσχης της πόλης. Στο στράτευμα παρέμεινε ως το 1983, οπότε αποστρατεύτηκε μετά από δική του αίτηση με το βαθμό του ανώτερου γενικού αρχίατρου, έχοντας στο μεταξύ συμβάλει στην προώθηση των στρατιωτικών προγραμμάτων προληπτικής ιατρικής και διατελέσει για έξι χρόνια διευθυντής σύνταξης του περιοδικού "Ιατρική Επιθεώρησις Ενόπλων Δυνάμεων". Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε το 1962 με τη δημοσίευση του διηγήματος "Οι Φρακασάνες" στο περιοδικό "Αργώ". Συνεργάστηκε επίσης με περιοδικά όπως τα "Ταχυδρόμος" (Καβάλας), "Διάλογος" (Θεσσαλονίκης), "Διάλογος" (Λεχαινών), "Αντί", "Χάρτης", "Χρονικό", "Το Τέταρτο". Ο Ηλίας Παπαδημητρακόπουλος ανήκει στη μεταπολεμική γενιά των ελλήνων πεζογράφων. Χαρακτηριστική του έργου του είναι η κυριαρχία του νοσταλγικού αισθήματος για την εποχή της νεότητάς του και η πικρή διαπίστωση του αδύνατου της επιστροφής της και της σκληρότητας της σύγχρονης πραγματικότητας, μέσω ωστόσο μιας γραφής λιτής, έντονα υπαινικτικής, έμμεσα κριτικής και διακριτικά ειρωνικής. Για περισσότερα βιογραφικά και κριτικά στοιχεία για τον Ηλία Χ. Παπαδημητρακόπουλο βλ. Σπύρος Τσακνιάς, "Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος", στο "Η μεταπολεμική πεζογραφία· από τον πόλεμο του ’40 ως τη δικτατορία του ‘67", τ. Στ΄, Αθήνα, Σοκόλης, 1988, σ.154-168, και Αλέξης Ζήρας, "Παπαδημητρακόπουλος, Ηλίας Χ." στο "Λεξικό νεοελληνικής λογοτεχνίας", Αθήνα, Εκδόσεις Πατάκη, 2007, σ. 1697-1698. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).


Κατερίνα Κωστίου

Κατερίνα Κωστίου (Επιμέλεια)

Η Κατερίνα Κωστίου είναι καθηγήτρια στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών, όπου υπηρετεί από το 1997. Ο ερευνητικός της χώρος περιλαμβάνει την ποιητική της ανατροπής (ειρωνεία, σάτιρα, παρωδία, χιούμορ), τη νεοελληνική λογοτεχνία από τον 19ο αιώνα έως σήμερα, την ευρωπαϊκή ποίηση, τη μετάφραση της ποίησης, καθώς και την ταυτότητα των λογοτεχνικών χαρακτήρων. Έχει δημοσιεύσει πολλές μελέτες σε περιοδικά και σύμμεικτους τόμους, και έχει επιμεληθεί, από το 1992 έως σήμερα, δώδεκα τόμους με τα πεζογραφικά και ποιητικά έργα του Γιάννη Σκαρίμπα, για τις εκδόσεις Νεφέλη. Την τελευταία δεκαετία ασχολείται συστηματικά με το έργο του Καβάφη και τη σύγχρονη λογοτεχνία, ενώ, παράλληλα, προσπαθεί μάταια να "κλείσει τους λογαριασμούς της΄ με τον Σκαρίμπα.

Εκδότης:
Τόπος Έκδοσης:
Χαλκίδα
Τόμος:
1
Δέσιμο:
Χαρτόδετο
Σελίδες:
358
Διαστάσεις:
23x17
Βάρος:
0.595 κιλά

Αξιολογήσεις

Γράψε μια αξιολόγηση