Εξαντλημένο στον εκδοτικό οίκο
ISBN:
9789608809321
Κατηγορίες:
Έτος κυκλοφορίας
Εκδότης
[...] Κι ερχόμαστε σήμερα στην αναδρομική έκθεση που διοργανώνει η Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων για να αποτιμήσουμε με την όποια δυνατή νηφαλιότητα μιαν εργασία μισού ακριβώς αιώνα η οποία συμβολικά μπορεί να εκφράσει τα επιτεύγματα αλλά και το δράμα της νεωτερικής τέχνης στον τόπο μας. Να καταδείξει τα όρια των μεμονωμένων δημιουργών όταν αυτοί δρουν εκτός των προτεραιοτήτων του κυρίαρχου συστήματος αλλά και τις διεξόδους που μπορούν να βρουν όταν βρεθούν στα γεωγραφικά εκείνα σημεία όπου διαμορφώνεται η επίσημη ιστορία και συνακόλουθα η τέχνη. Το συνολικό έργο του Καλούτση τώρα θέτει ζητήματα αισθητικά, ηθικά και οντολογικά καθώς εμπλέκει την έρευνα ή τον πειραματισμό με τη διατύπωση μιας καινούργιας φόρμας και καθώς διεκδικεί το δικαίωμα να μιλήσει για τα προβλήματα και τις ανησυχίες του παγκόσμιου κοινού. Ασχέτως αν αυτό το έργο κυοφορείται στο Παρίσι, το Λονδίνο ή τα Χανιά. Εξάλλου γι αυτό εξακολουθεί ακόμη και σήμερα να διατηρεί δύο εργαστήρια, ένα στη Γαλλία και ένα στην Κρήτη, όχι τόσο για να διεκδικήσει υστερόχρονα μια διεθνή σταδιοδρομία, όσο για να διαθέτει ένα βήμα που να συνδυάζει το εντόπιο και το διεθνές.
Απ` την άλλη πλευρά ο Καλούτσης από το 1955 κιόλας μετέχοντας σε μεγάλη ομαδική έκθεση στην Picadilly Gallery της Cork Street στο Λονδίνο εκθειάζεται προσωπικά από κριτικούς όπως ο Julian Hall ή ο Charles Spencer ενώ το 1957 στην πρώτη ατομική του στο Παρίσι (Galerie 93, Faubourg) αποσπά εκτενείς αναφορές στον γαλλικό Τύπο και προετοιμάζεται για μια λαμπρή καριέρα που έρχεται όταν υπογράφει συμβόλαιο με τη Redfern Gallery το 1960. Είναι τότε που θ` ασχοληθούν μαζί του κριτικοί του κύρους του Eric Newton, του Edward Lucie-Smith, του Conroy Maddox, του Pierre Rouve, της Jasia Reichardt και σε έντυπα όπως ο "Guardian", οι "Times", το "Arts Review", το γαλλικό "Art" (με την υπογραφή του Michel Ragon και με κείμενο που αναφέρει εκτός του Καλούτση, τον Νίκο, τον Τσίγκο, τον Γαΐτη, τον Σκλάβο και το βραβείο του στη Biennale de Paris του 1961, τον Τάκι, κ.ά.). Τον Ιούλιο του 1962 το περιοδικό "The Studio" κυκλοφορεί με φωτογραφία του Καλούτση στο εξώφυλλο και μεγάλη συνέντευξή του στο εσωτερικό με τίτλο "Ego into Art". Ήταν τότε μόλις 35 ετών! Ως το τέλος του `70, όσο διαρκεί η συνεργασία του με τον Redfern , ο Καλούτσης δημιουργεί ένα έργο που εντυπωσιάζει με τον όγκο και με την πρωτοτυπία του, λ.χ. τα Kinoptics συνδυασμό οπτικών εναλλαγών και μιας ζωγραφικής που κινείται και συγχρόνως εκθέτει σ` όλη την Ευρώπη αλλά και την Αθήνα (γκαλερί Χίλτον), ενώ το 1968 συμμετέχει στην ομαδική που διοργανώνει ο Χρήστος Ιωακειμίδης στο Βερολίνο (Hans am Lutzowplatz) με τίτλο "Avantgarde, Griechenland". Συνεκθέτουν οι Δανιήλ, Λογοθέτης, Νίκος, Παύλος, Τάκις, Τσόκλης και Ξενάκης. Η αλλαγή της σταδιοδρομίας του σημειώνεται όταν πεθαίνει ο ιδιοκτήτης της Redfern, η γκαλερί κλείνει και ο Καλούτσης χάνει τον άνθρωπο που τον πίστευε και τον στήριζε. Το γεγονός αυτό θα σημάνει μια περίοδο μεγάλης εσωστρέφειας έως τη στιγμή που ο Καλούτσης θα αρχίσει να συνεργάζεται με τον "Δεσμό" του Μάνου Παυλίδη και της Έπης Πρωτονοταρίου. [...]
(από το κείμενο του επιμελητή της έκθεσης, Μάνου Στεφανίδη)
Η Ελένη Βακαλό γεννήθηκε το 1921 στην Κωνσταντινούπολη. Το 1944 παντρεύτηκε τον ζωγράφο - σκηνογράφο Γιώργο Βακαλό. Η Βακαλό σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και έχει δίπλωμα Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής. Παρακολούθησε μαθήματα στη Σορβόννη με ειδίκευση στην Ιστορία της Τέχνης.
Εργάστηκε ως κριτικός τέχνης στην εφημερίδα Νέα, το διάστημα 1952-1974 (με διακοπή δύο χρόνων στην περίοδο της δικτατορίας) καθώς και στο περιοδικό Ζυγός (1955-1967). Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Διεύθυνσης της Σχολής "Βακαλό" την περίοδο 1957-58. Ως το 1990 δίδασκε Ιστορία της Τέχνης και Στοιχεία Οπτικής Αντίληψης στη Σχολή. Ως σήμερα είναι μέλος της Διεύθυνσης της Σχολής και του Δ.Σ. της Εθνικής Πινακοθήκης (από το 1994). Έχει συνεργαστεί με άρθρα και δοκίμια σε πολλά περιοδικά. Το 1991 τιμήθηκε με το Α΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης για την ποιητική συλλογή Γεγονότα και Ιστορίες της Κυρά Ροδαλίνας. Έχει επίσης τιμηθεί με το Βραβείο Ακαδημίας το 1997 ενώ το 1998 της απενεμήθη ο τίτλος του Επίτιμου Διδάκτορα του τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Το 2000 της απενεμήθη ο τίτλος της Επίτιμου Διδάκτορος του Πανεπιστημίου του Derby.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
O διπλωμάτης, ιστορικός και κριτικός τέχνης Aλέξανδρος Ξύδης (1918-2004), υπήρξε πολυσχιδής προσωπικότητα που διακρίθηκε τόσο στο διπλωματικό πεδίο όσο και στον χώρο του πολιτισμού. Θεωρείται ότι επηρέασε καθοριστικά την ιστορία της σύγχρονης ελληνικής τέχνης, με τη δράση, τα τεχνοκριτικά του κείμενα αλλά και τη δωρεά της συλλογής του στο Mακεδονικό Mουσείο Σύγχρονης Tέχνης, το 2001. Mε τις παρεμβάσεις, τον δημόσιο λόγο του και το συστηματικό του έργο συνέβαλε ουσιαστικά ώστε η μελέτη της ιστορίας της τέχνης στη χώρα μας να χειραφετηθεί από την παραδοσιακή, αρχαιολογική της οπτική. Άρχισε να ασχολείται με την τέχνη το 1938. Επί εξήντα χρόνια συγκέντρωσε μια σημαντική συλλογή έργων Eλλήνων και ξένων καλλιτεχνών. Ως δάσκαλος και τεχνοκριτικός μόχθησε έτσι ώστε να δημιουργηθεί μια γέφυρα ανάμεσα στους δημιουργούς και στο φιλότεχνο κοινό. Στο διπλωματικό πεδίο, ο Aλέξανδρος Ξύδης επηρεάστηκε αναμφισβήτητα από τη φυσιογνωμία του Γιώργου Σεφέρη. Eίχαν συνυπηρετήσει επί Kατοχής στη Mέση Aνατολή αλλά και στην ελληνική πρεσβεία του Λονδίνου, τα κρίσιμα χρόνια για το Κυπριακό Ζήτημα μεταξύ του 1957 και του 1960. Kατά τη διάρκεια της Επταετίας, στρατεύτηκε στις τάξεις της "Δημοκρατικής Άμυνας", μαζί με τη σύζυγό του Δωροθέα, στον αντιδικτατορικό αγώνα. Στη μεταπολίτευση, συμμετείχε ως ιδρυτικό μέλος στην KΕ του ΠAΣOK, αλλά διεγράφη το 1975. Συνέχισε τους πολιτικούς του αγώνες μέσα από τη "Σοσιαλιστική Πορεία", την ίδρυση του "Συνασπισμού" και την Eπιτροπή Eξωτερικής Πολιτικής του. Πέθανε στην Αθήνα τον Νοέμβριο του 2004.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
Ο Μάνος Στεφανίδης γεννήθηκε στο Πειραιά το 1954. Σπούδασε αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Μετεκπαιδεύτηκε στο Kunstmuseum του Dusseldorf και στο Smithsonian Institution της Washington DC. Είναι διδάκτορας του ΑΠΘ. Επί 25 χρόνια ήταν επιμελητής της Εθνικής Πινακοθήκης. Το 2004 εξελέγη λέκτορας του Πανεπιστήμιου Αθηνών και το 2005 μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Το 2006 εξελέγη επ. καθηγητής στο ΑΠΘ αλλά δεν απεδέχθη τη θέση. Σήμερα διδάσκει Ιστορία της Τέχνης στην Φιλοσοφική Αθηνών, τμήμα θεατρικών Σπουδών. Το 1990 ήταν ο κομισάριος της Ελλάδας στη Biennale Βενετίας. Από το 1985 είναι μέλος της Α.I.C.Α.. Οργάνωσε και διηύθυνε το παράρτημα της Εθνικής Πινακοθήκης στη Κέρκυρα (1990-1995) και το ιδιωτικό μουσείο Φρυσίρα (2000-2002). Έχει διδάξει σε μεταπτυχιακά σεμινάρια του Καποδιστριακού και Ιονίου Πανεπιστήμιου, του Παντείου και της ΑΣΚΤ καθώς και στη σχολή ξεναγών και τον ΑΚΤΟ. Γράφει χρόνια κριτικές τέχνης και επιφυλλίδες στην "Καθημερινή", το "Βήμα", το "Έθνος", την "Ελευθεροτυπία", τον "Ελεύθερο Τύπο" και το περιοδικό Αντί. Συνεργάζεται με τα λογοτεχνικό περιοδικό "Το Δέντρο", "Η Λέξη", "Ρεύματα", "Μανδραγόρας", "(δε)κατα". Έχει παρουσιάσει πολλές τηλεοπτικές εκπομπές στη κρατική τηλεόραση, στον ΑΝΤ1 και το SevenX, ραδιοφωνικές εκπομπές στο Τρίτο Πρόγραμμα και στο Κόκκινο 105,5. Έχει διοργανώσει σεμινάρια τέχνης στην Αρχαιολογική Εταιρεία, στην Ελληνοαμερικανική Ένωση και στη Booze Cooperativa.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
Ο Τσαρλς Σπένσερ γεννήθηκε στο Λονδίνο από γονείς με Ρωσική και Πολωνική καταγωγή. Σπούδασε στο Λονδίνο και την Ρώμη. Κριτικός τέχνης διεθνούς φήμης, αρχισυντάκτης του περιοδικού "Art and Artists", συγγραφέας βιβλίων για τον Ερτέ, τον Λεόν Μπακστ, τον Ντιάγκιλεφ, τα Ρωσικά Μπαλέτα και τον Σέσιλ Μπήτον. Έχει δώσει διαλέξεις σε διάφορα Πανεπιστήμια ανά τον κόσμο, τόσο στην Ευρώπη όσο και στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ρωσία. Επισκέφτηκε την Ελλάδα πρώτη φορά στο τέλος της δεκαετίας του ΄50 όπου γνώρισε τον Σπυρόπουλο. Αργότερα γνώρισε και άλλους διάσημους Έλληνες καλλιτέχνες για τους οποίους έγραψε σημαντικές κριτικές: τον Απέργη, τον Δρούγκα, τον Ζογγολόπουλο, τον Θόδωρο, τους Καλούτση, τους Καναγκίνη, τον Καπράλο, τον Καρά, τον Μόραλη, την Μιχαλέα, τον Ξενάκη, τον Σαχίνη, τον Τάκι, τον Φασσιανό και άλλους.
Έχει επίσης οργανώσει πολλές εκθέσεις Ελλήνων καλλιτεχνών στο Λονδίνο. Κατά την παραμονή του στην Αθήνα συνεργάστηκε με το Βρετανικό Συμβούλιο, τις γκαλερί "Δεσμός" και "Ζουμπουλάκη", έδωσε τακτικές διαλέξεις και συνεισέφερε με κείμενά του σε διάφορα περιοδικά τέχνης.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
Η Έφη Ανδρεάδη είναι κριτικός τέχνης.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
Ο Βαλέριος Καλούτσης γεννήθηκε στα Χανιά το 1927 και σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, με δάσκαλο τον Γιάννη Μόραλη, στο Saint Martin΄s School του Λονδίνου και στην Ecole des Beaux Arts του Παρισιού. Ήδη από τη δεκαετία του ΄50 έχει μια έντονη παρουσία στον ευρωπαϊκό χώρο, συνδυάζοντας την τεχνολογία με την καλλιτεχνική έκφραση και την αγωνία για τη διατύπωση ενός προσωπικού οράματος με τα πιο ρηξικέλευθα επιστημονικά δεδομένα. Το 1955 συμμετέχει σε μεγάλη ομαδική έκθεση στην Picadilly Gallery της Cork Street στο Λονδίνο. Το 1957 η πρώτη ατομική του έκθεση στο Παρίσι (Galerie 93, Faubourg) αποσπά εκτενείς αναφορές στον γαλλικό Τύπο. Το 1960 υπογράφει συμβόλαιο με τη Redfern Gallery στο Λονδίνο, όπου εκθέτει συνεχώς από το 1961 έως το 1968. Την ίδια εποχή ασχολούνται μαζί του κριτικοί κύρους όπως οι Julian Hall, Charles Spencer, Eric Newton, Edward Lucie-Smith, Conroy Maddox, Pierre Rouve, Jasia Reichardt, κ.ά., σε έντυπα όπως τα "Guardian", "Times", "Arts Review", το γαλλικό "Art" (με την υπογραφή του Michel Ragon), κ.ά. Τον Ιούλιο του 1962 το περιοδικό "The Studio" κυκλοφορεί με φωτογραφία του Καλούτση στο εξώφυλλο και μεγάλη συνέντευξή του στο εσωτερικό με τίτλο "Ego into Art". Το 1968 λαμβάνει μέρος στην ομαδική έκθεση που διοργανώνει ο Χρήστος Ιωακειμίδης στο Βερολίνο, με τίτλο "Avantgarde, Griechenland" (συμμετέχουν επίσης οι Δανιήλ, Λογοθέτης, Νίκος -Κεσσανλής-, Παύλος, Τάκις, Τσόκλης και Ξενάκης), και το 1969 στην "Expo ΄69" στο Μόντρεαλ, ενώ επεξεργάζεται μια σειρά από φωτοκινητικά και ηχοκινητικά έργα ("Kinoptics" και "Naturmatic"). Η αλλαγή της σταδιοδρομίας του Βαλέριου Καλούτση σημειώνεται όταν πεθαίνει ο ιδιοκτήτης της Redfern Gallery, το 1968, η γκαλερί κλείνει και ο Καλούτσης χάνει τον άνθρωπο που τον πίστευε και τον στήριζε. Το γεγονός αυτό θα σημάνει μια περίοδο μεγάλης εσωστρέφειας έως τη στιγμή που ο Καλούτσης θα αρχίσει να συνεργάζεται με τον "Δεσμό" του Μάνου Παυλίδη και της Έπης Πρωτονοταρίου (1973). Ταυτόχρονα, ο Καλούτσης συμμετέχει ανελλιπώς στη Fiac του Παρισιού από το 1974 έως το 1980. Από το 1990 ζει μόνιμα στα Χανιά, συνεχίζοντας να παράγει αδιάκοπα και συνεχίζοντας να εμπνέεται από τη γενέθλια γη. Παραδόξως ο Καλούτσης σήμερα δεν είναι τόσο γνωστός όσο θα του άξιζε. Τα τελευταία χρόνια μια σειρά παρουσιάσεις του έργου του (μεταξύ των οποίων η συμμετοχή στην ομαδική έκθεση του ιδρύματος ΔΕΣΤΕ, την αφιερωμένη στους καλλιτέχνες του "Δεσμού", το 1999, η αναδρομική έκθεση με τίτλο "Μεταλλαγές 1950-2000" στην αίθουσα "Το Μήλο Τεχνοχώρος", στην Αθήνα, το 2004, και κυρίως η αναδρομική έκθεση "Ανατροπές 1954-2004" στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων, μεταξύ 7.11.2005 - 7.1.2006, σε επιμέλεια Μ. Στεφανίδη), επιχειρούν να αποκαταστήσουν, εν μέρει, την ιστορική αλήθεια και να του αποδώσουν τη θέση που του ανήκει στο καλλιτεχνικό γίγνεσθαι της νεώτερης και νεωτερικής τέχνης στη χώρα μας.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
Ο Μάνος Στεφανίδης γεννήθηκε στο Πειραιά το 1954. Σπούδασε αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Μετεκπαιδεύτηκε στο Kunstmuseum του Dusseldorf και στο Smithsonian Institution της Washington DC. Είναι διδάκτορας του ΑΠΘ. Επί 25 χρόνια ήταν επιμελητής της Εθνικής Πινακοθήκης. Το 2004 εξελέγη λέκτορας του Πανεπιστήμιου Αθηνών και το 2005 μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Το 2006 εξελέγη επ. καθηγητής στο ΑΠΘ αλλά δεν απεδέχθη τη θέση. Σήμερα διδάσκει Ιστορία της Τέχνης στην Φιλοσοφική Αθηνών, τμήμα θεατρικών Σπουδών. Το 1990 ήταν ο κομισάριος της Ελλάδας στη Biennale Βενετίας. Από το 1985 είναι μέλος της Α.I.C.Α.. Οργάνωσε και διηύθυνε το παράρτημα της Εθνικής Πινακοθήκης στη Κέρκυρα (1990-1995) και το ιδιωτικό μουσείο Φρυσίρα (2000-2002). Έχει διδάξει σε μεταπτυχιακά σεμινάρια του Καποδιστριακού και Ιονίου Πανεπιστήμιου, του Παντείου και της ΑΣΚΤ καθώς και στη σχολή ξεναγών και τον ΑΚΤΟ. Γράφει χρόνια κριτικές τέχνης και επιφυλλίδες στην "Καθημερινή", το "Βήμα", το "Έθνος", την "Ελευθεροτυπία", τον "Ελεύθερο Τύπο" και το περιοδικό Αντί. Συνεργάζεται με τα λογοτεχνικό περιοδικό "Το Δέντρο", "Η Λέξη", "Ρεύματα", "Μανδραγόρας", "(δε)κατα". Έχει παρουσιάσει πολλές τηλεοπτικές εκπομπές στη κρατική τηλεόραση, στον ΑΝΤ1 και το SevenX, ραδιοφωνικές εκπομπές στο Τρίτο Πρόγραμμα και στο Κόκκινο 105,5. Έχει διοργανώσει σεμινάρια τέχνης στην Αρχαιολογική Εταιρεία, στην Ελληνοαμερικανική Ένωση και στη Booze Cooperativa.
Ο Βαλέριος Καλούτσης γεννήθηκε στα Χανιά το 1927 και σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, με δάσκαλο τον Γιάννη Μόραλη, στο Saint Martin΄s School του Λονδίνου και στην Ecole des Beaux Arts του Παρισιού. Ήδη από τη δεκαετία του ΄50 έχει μια έντονη παρουσία στον ευρωπαϊκό χώρο, συνδυάζοντας την τεχνολογία με την καλλιτεχνική έκφραση και την αγωνία για τη διατύπωση ενός προσωπικού οράματος με τα πιο ρηξικέλευθα επιστημονικά δεδομένα. Το 1955 συμμετέχει σε μεγάλη ομαδική έκθεση στην Picadilly Gallery της Cork Street στο Λονδίνο. Το 1957 η πρώτη ατομική του έκθεση στο Παρίσι (Galerie 93, Faubourg) αποσπά εκτενείς αναφορές στον γαλλικό Τύπο. Το 1960 υπογράφει συμβόλαιο με τη Redfern Gallery στο Λονδίνο, όπου εκθέτει συνεχώς από το 1961 έως το 1968. Την ίδια εποχή ασχολούνται μαζί του κριτικοί κύρους όπως οι Julian Hall, Charles Spencer, Eric Newton, Edward Lucie-Smith, Conroy Maddox, Pierre Rouve, Jasia Reichardt, κ.ά., σε έντυπα όπως τα "Guardian", "Times", "Arts Review", το γαλλικό "Art" (με την υπογραφή του Michel Ragon), κ.ά. Τον Ιούλιο του 1962 το περιοδικό "The Studio" κυκλοφορεί με φωτογραφία του Καλούτση στο εξώφυλλο και μεγάλη συνέντευξή του στο εσωτερικό με τίτλο "Ego into Art". Το 1968 λαμβάνει μέρος στην ομαδική έκθεση που διοργανώνει ο Χρήστος Ιωακειμίδης στο Βερολίνο, με τίτλο "Avantgarde, Griechenland" (συμμετέχουν επίσης οι Δανιήλ, Λογοθέτης, Νίκος -Κεσσανλής-, Παύλος, Τάκις, Τσόκλης και Ξενάκης), και το 1969 στην "Expo ΄69" στο Μόντρεαλ, ενώ επεξεργάζεται μια σειρά από φωτοκινητικά και ηχοκινητικά έργα ("Kinoptics" και "Naturmatic"). Η αλλαγή της σταδιοδρομίας του Βαλέριου Καλούτση σημειώνεται όταν πεθαίνει ο ιδιοκτήτης της Redfern Gallery, το 1968, η γκαλερί κλείνει και ο Καλούτσης χάνει τον άνθρωπο που τον πίστευε και τον στήριζε. Το γεγονός αυτό θα σημάνει μια περίοδο μεγάλης εσωστρέφειας έως τη στιγμή που ο Καλούτσης θα αρχίσει να συνεργάζεται με τον "Δεσμό" του Μάνου Παυλίδη και της Έπης Πρωτονοταρίου (1973). Ταυτόχρονα, ο Καλούτσης συμμετέχει ανελλιπώς στη Fiac του Παρισιού από το 1974 έως το 1980. Από το 1990 ζει μόνιμα στα Χανιά, συνεχίζοντας να παράγει αδιάκοπα και συνεχίζοντας να εμπνέεται από τη γενέθλια γη. Παραδόξως ο Καλούτσης σήμερα δεν είναι τόσο γνωστός όσο θα του άξιζε. Τα τελευταία χρόνια μια σειρά παρουσιάσεις του έργου του (μεταξύ των οποίων η συμμετοχή στην ομαδική έκθεση του ιδρύματος ΔΕΣΤΕ, την αφιερωμένη στους καλλιτέχνες του "Δεσμού", το 1999, η αναδρομική έκθεση με τίτλο "Μεταλλαγές 1950-2000" στην αίθουσα "Το Μήλο Τεχνοχώρος", στην Αθήνα, το 2004, και κυρίως η αναδρομική έκθεση "Ανατροπές 1954-2004" στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων, μεταξύ 7.11.2005 - 7.1.2006, σε επιμέλεια Μ. Στεφανίδη), επιχειρούν να αποκαταστήσουν, εν μέρει, την ιστορική αλήθεια και να του αποδώσουν τη θέση που του ανήκει στο καλλιτεχνικό γίγνεσθαι της νεώτερης και νεωτερικής τέχνης στη χώρα μας.
