Η εξαφάνιση

των Θοδωρή Καραγεωργίου και Λίας Ζώτου,

Είναι στιγμές που κλείνεις ένα βιβλίο και προσπαθείς να αποστασιοποιηθείς αλλά μάταια. Είναι στιγμές που νιώθεις ότι έχεις διαβάσει ΤΟ βιβλίο και πρέπει να σταματήσεις για λίγο καιρό το διάβασμα, να κατασταλάξουν οι εικόνες και οι μνήμες από τις σελίδες που μόλις διάβασες και να κάτσει η κάθε μία στη θέση που της αναλογεί. Είναι στιγμές που καταλαβαίνεις ότι όσο υπάρχουν τέτοιες πένες η ελληνική λογοτεχνία μυστηρίου έχει σοβαρές ελπίδες επιβίωσης και στον 21ο αιώνα.

Τι να γράψω γι\' αυτό το βιβλίο; Πού να πρωτοεστιάσω; Τι να πρωτοπαρουσιάσω; Πώς να σας εντάξω στο κλίμα, στην ατμόσφαιρα, στο στυλ, στην πλοκή, αφού ξέρω ότι όσα και να γράψω δε θα καταφέρουν να τυλίξουν ακριβώς το σχήμα της έκπληξης που αποτελεί αυτό το βιβλίο; Και ειλικρινά δεν έχω σκοπό να γλείψω κανέναν, ούτε οι παρουσιάσεις μου είναι καθ\' υπόδειξιν. Εμπιστευτείτε με, αυτό το βιβλίο είναι από τα ανατρεπτικότερα και καλύτερα αστυνομικά μυθιστορήματα (σας παρακαλώ, αγνοήστε την εκτός τόπου και πραγματικότητας ένδειξη \"Νεανική λογοτεχνία\").

Η Κυβέλη είναι 14 ετών και μεγάλωσε στη σκιά της εξαφάνισης του μικρού της αδερφού, Ζαφείρη. Ήταν μωρό ακόμη όταν ο μικρός Ζαφείρης εξαφανίστηκε χωρίς να αφήσει ίχνη πίσω του. Η τοπική κοινωνία της Έδεσσας αναστατώθηκε αλλά με τον καιρό η υπόθεση μπήκε στο αρχείο. Από ένα τυχαίο περιστατικό ο κολλητός της φίλος, Χάρης, της δίνει μια ακλόνητη ένδειξη ότι ο αδερφός της δολοφονήθηκε: της δείχνει το βίντεο της δολοφονίας του που ανακάλυψε σε μια κασέτα πεταμένη στα σκουπίδια. Η Κυβέλη αρχίζει να ψάχνει τους δολοφόνους που τότε ήταν παιδιά και τώρα ενήληικες, με διαφοροποιημένα χαρακτηριστικά.

Ο Πέτρος ζει μόνιμα με τους γονείς του στη Θεσσαλονίκη μετά από ένα περιστατικό που σημάδεψε ανεξίτηλα την παιδική του ηλικία τότε, στην Έδεσσα. Πιστεύει ότι το παρελθόν είναι καλά κρυμμένο στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας ώσπου ένα τηλεφώνημα ξυπνά τους εφιάλτες του παρελθόντος: η κασέτα χάθηκε!

Ο Νεκτάριος είναι εθισμένος στην ηρωίνη και η ζωή του είναι κατεστραμμένη. Δεν μπορεί να δουλέψει, δεν μπορεί να κοιμηθεί, δεν μπορεί να ζήσει. Η κατατονική και μανιοκαταθλιπτική μητέρα του δεν μπορεί να του προσφέρει καμία βοήθεια. Ο Νεκτάριος ανακαλύπτει ότι η κασέτα με τη δολοφονία του παιδιού εξαφανίστηκε και οι εφιάλτες του μόλις άρχισαν!

Το βιβλίο είναι γεμάτο ανατροπές: από τον τρόπο με τον οποίο ενώνονται οι τρεις ανωτέρω περιπτώσεις και πώς ταιριάζουν έτσι ώστε να καταλάβεις τι συνδέει αυτούς τους διαφορετικούς ανθρώπους μέχρι την εξέλιξη της πλοκής που δεν αφήνει τον αναγνώστη σε ησυχία. Ουσιαστικά το μυθιστόρημα είναι μια βουτιά σε πολύ βαθιά νερά και χωρίς ανάσα, δεν μπορείς να το αφήσεις από τα χέρια σου, οι εκπλήξεις διαδέχονται η μία την άλλη και όταν το παζλ αρχίζει να συμπληρώνεται δεν υπάρχει περίπτωση να σταματήσετε το διάβασμα!

Μου άρεσαν πάρα πολύ οι ζωές και το οικογενειακό υπόβαθρο των κεντρικών χαρακτήρων, ο καθένας με το δικο του παρελθόν, τη δική του ανατροφή, τα δικά του οικογενειακά προβλήματα: η Κυβέλη μισεί τον πατέρα της γιατί εξαιτίας του χωρίσανε και μαράζωσε η μητέρα της και τώρα παλεύει με τον καρκίνο (η Κυβέλη φτάνει στο σημείο να σχεδιάσει πώς να χαλάσει τα φρένα του αυτοκινήτου του ώσπου...), ο Νεκτάριος έχει μια κατατονική και μανιοκαταθλιπτική μάνα και είχε έναν πατέρα μέθυσο που τους χτυπούσε και τους έβριζε και τους δύο, ο Πέτρος μεγάλωσε με δυο γονείς που θέλανε μόνο την τελειότητα από το παιδί τους, καβγαδίζανε σύνέχεια για τους δικούς τους ακατανόητους λόγους, χώρισαν και τώρα είναι ξανά μαζί, ο Χάρης δυσκολεύεται στα μαθήματα και οι γονείς του είναι αυστηροί μαζί του κλπ. Την Κυβέλη θα μπορούσα να τη χαρακτηρίσω και μικρομέγαλη γιατί αν και 14 ετών είναι σκληρή, αποφασιστική, αυτάρκης κλπ. όμως ας μην ξεχνάμε σε τι περιβάλλον μεγάλωσε και πόση ανάγκη την είχαν η μεγάλη της αδελφή Ελεονώρα και η γιαγιά Ευθαλία. Ένα περιστατικό μου έμεινε χαραγμένο: η Κυβέλη όταν ήταν μικρή πήγε σε πανηγύρι, μια τσιγγάνα της είπε το χέρι (στο οποίο εντόπισε τον θάνατο του Ζαφείρη) και η Κυβέλη, που αρνιόταν να παραδεχτεί (όπως κι όλοι) ότι το παιδί είναι νεκρό, όταν επέστρεψε σπίτι κράτησε στη χούφτα της ένα πυρωμένο κάρβουνο για να σβηστεί το παρελθόν!

Μου άρεσε πάρα πολύ το γεγονός ότι η εξέλιξη της υπόθεσης είναι κλιμακωτή, δε χωλαίνει πουθενά, οι διάλογοι και οι σκέψεις είναι όσο και όπου πρέπει και το καλύτερο όλων: το τρίτο μέρος, όπου μετά την ανατροπάρα του βιβλίου, η αφήγηση σταματά και οι συγγραφείς φωτίζουν τον κάθε χαρακτήρα χωριστά και τον παρακολουθούν από εκείνο το σημείο μέχρι το τέλος της ζωής του. Δεν περιττολογούν, μέσα από την εκάστοτε αφήγηση συμπληρώνεται σιγά σιγά η συνολική εικόνα του σημείου στο οποίο διακόπηκε η πλοκή και το βιβλίο κλείνει με μια ωραίότατη και πρωτότυπη λύση.

Μου άρεσε που δεν έχουμε άλλο ένα κλασικό αστυνομικό: η υπόθεση, οι ένοχοι, η τιμωρία τους. Ίσως αυτό ακριβώς να ξενίσει κάποιους αλλά είναι τόσο διαφορετικό από ό,τι έχω διαβάσει ως τώρα που προσωπικά με εξέπληξε ευχάριστα. Ο κάθε χαρακτήρας παίρνει κάποιες αποφάσεις και υφίσταται κάποιες συνέπειες σε βάθος χρόνου, αποδίδεται μιας άλλης μορφής δικαιοσύνη: αυτοχειρία, συγχώρεση, εξιλέωση, Θεία Δίκη; Διαλέγετε και παίρνετε, εγώ δεν μπορώ να πω περισσότερα.

Ένα καταπληκτικό βιβλίο, ένα αστυνομικό μυθιστόρημα που θα σας κάνει πιο απαιτητικούς αναγνώστες! Μόνο που έχω να απευθύνω μια παράκληση στον εκδοτικό οίκο: το βιβλίο για μένα ΔΕΝ είναι νεανική λογοτεχνία, είναι ένα σκληρό, ωμό, αληθινό, ρεαλιστικό, ανατρεπτικό, καλογραμμένο αστυνομικό μυθιστόρημα. Τι εννοούμε νεανική λογοτεχνία τότε, θα ρωτήσετε και δικαίως. Δεν είμαι θεωρητικός και δε θα σας ζαλίσω, θα σας αναφέρω όμως πετυχημένα βιβλία εφηβικού και νεανικού κοινού για να καταλάβετε πόσο μεγάλη είναι η διαφορά ανάμεσα στο νεανικό βιβλίο και τη λογοτεχνία ενηλίκων: Θέλεις να κάνουμε chat (του ίδιου οίκου και αστυνομικού ενδιαφέροντος), Χνότα στο τζάμι του Βασίλη Παπαθεοδώρου κ. ά.Προς Θεού, τα νεανικά βιβλία δεν είναι γλυκανάλατα ή / και ηθικοπλαστικά, ούτε στο βιβλίο υπάρχουν πράγματα που θα τρομάξουν τον έφηβο αναγνώστη ή θα τον κρατήσουν ξάγρυπνο, απλά τονίζω εδώ το γεγονός ότι ο ενήλικος αναγνώστης ίσως προσπεράσει ακρίτως και άμεσα οτιδήποτε γράφει νεανική λογοτεχνία αν ψάχνει να διαβάσει ένα μυθιστόρημα ενηλίκων κι ίσως αυτό ακριβώς στερήσει από αυτό το βιβλίο ένα μεγαλύτερο αριθμητικά κοινό.

Στο βιβλίο υπάρχουν διάσπαρτα qr codes που αν τα σκανάρετε με το κινητό σας θα δείτε όμορφα τοπία, ωραίες εικόνες, αντικείμενα και φωτογραφίες που συνοδεύουν ευχάριστα το κείμενο (και δε συμβάλλουν στη λύση του γρίφου, οπότε μην αγχώνεστε!).

Πάνος Τουρλής